Page 606 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

ANAFARTALAR KAHRAMANI
Basında
MUSTAFA KEMAL PAŞA İLE ÇANAKKALE
MÜLAKAT Yeni Mecuma Fevkalade Nüshası, Mayıs 1918
ZAFERİ
1915-1916

“Karşımızda bulunan düşmanı bire kadar hepimiz ölerek behemehâl
denize dökmek lâzım olduğu kanâ‘at-i vicdâniyesindeyim”

136

17 Nisan’da sağ cenâhımızdaki siperle- Ve rûhları bu hitâpla dolan kumandan- kuvvetlerimizin taarruzları da görülme-
rimize düşman taarruz etmiş. Fakat kıt‘a- lara, edecekleri taarruz hakkında lâzım ğe başladı. Saat 6.45 evvelde .... (14)üncü
larımızın mukâbil süngü hücûmları ile geri gelen emirleri veriyor ve tertibâtını da ko- alayın gerisinde bulundurulan ... (125)inci
püskürtülmüş. Fakat tamâmıyla yerleşen lordu kumandanlığına arz ediyor. Kararı alayın kısm-ı küllîsi “Merkeztepe” istikâ-
düşmanın yeniden mühim bir hücûma oraca da tasvîp görüyor. Bunun üzerine 18 metinde ... (14)üncü alaya takrîp edilmişti.
kalkışacağını muhtemel gören Mustafa Nisan tarruzu vukû‘ buluyor ki onun netî- Sol cenâh kuvvetlerimizin daha ciddî ta-
Kemal Paşa taze kuvvetlerle düşmandan arruz etmesini, sağ cenâh kuvvetlerimizin
evvel düşmana vurmayı kararlaştırmış. O cesinde husûle gelen vaz‘iyet, Paşa’ya naza- de taarruzla ... (14)üncü alaya muâvenette
zaman mıntıka kumandanlarını (Kemal- ran o günden sonraki hareketlerin hiçbiri- bulunmasını emrettim. Fakat saat 10.30
yeri)ne nezdine celbedip şifâhî ta‘lîmâtta siyle “kâbil-i tebeddül olmayan vaz‘iyet”tir. evvele kadar devam eden safhada düşmana
bulunmuş. Şöyle ki: Saat beş evvelden i‘tibâren bir pek müessir olmamakta bulunduğumuzu
O gün maiyetinde bulunan erkâna taraftan topçularımızın ateş açmasıyla di- görüyordum.”
karşı söylediği sözlerden bazı kısımlarını ğer taraftan müteâkıben yeni gelmiş olan ... Bunun üzerine tertibâtta birçok tefer-
bize vermesini kumandandan reca ettim. (14)üncü alayın “Boyun” ve “Merkeztepe”- ruâta müdâhaleye lüzûm görmüş. Bu bâb-
Ve şunları aldım. Taarruz emri vermeden ye doğru ilerlemeye koyulmasıyla bütün
taki emirlerinin kumandalara vusûlüne ka-
evvel, Mustafa Kemal Paşa rûhlara hitâp cephe üzerinde topçu ve piyâde muhâre- dar, geriden sevk olunan takviye kıt‘alarının
etmekten pek kuvvetli netîceler bekliyor.
Onun için diyor ki: besi başlamış oluyor. Düşmanın karada muhârebe cephesine muvâsalâtına kadar
yalnız bataryası varmış. Kıt‘alarımızla düş- geçen zaman zarfında taarruzlarımızda bir
“Düşmanın altı günden beri iki defa ta-
arruz ederek sarstığımız ve arâzînin mena- man hatları arasında mesâfe pek az olduğu durgunluk peydâ olmuş. Kumandanlardan
atinden dolayı netîceye kadar şiddetli ta‘kîb için düşman bataryaları piyâdemiz üzerine bazıları taarruzun tevkîfini, yâhûd hiç ol-
edememek yüzünden barınabilen aksâmı hiçbir te’sîr yapamıyormuş. mazsa geceye ta‘lîkini reca etmektelermiş.
himâyesinde çıkarmakta olduğu ve fakat Yalnız düşmanın harp gemileri, bil- Hâlbuki Kumandan düşmanın hakîkaten
şimdiye kadar mahv ettiğimiz kuvvetleri- hassa “Kabatepe” cihetinden muhârebe büyük bir tazyîk altında bulunduğunu bil-
nin iki fırkadan fazla olduğu anlaşılmıştır. hatlarımızın gerilerini şiddetli ve devamlı diği için mutlaka taarruza karar veriyor.
Seddülbahir’de Kumkale cihetinde de hâl ateşler altında bulundurmaktan bir ân hâli - Bu tazyîkin mevcûd olduğunu ne sû-
hemen aynı olmuştur. Karşımızda bulu- retle takdîr edebiliyordunuz efendim.
nan düşmanı bire kadar hepimiz ölerek kalmıyormuş. - Bir defa bulunduğum yer pek müsâitti.
behemehâl denize dökmek lâzım olduğu Paşa’dan kendisinin bu muhârebeyi ne- Bütün vaz‘iyeti tekmîl cüz‘-i tâmm kuman-
kanâ‘at-i vicdâniyesindeyim. Vaz‘iyetimiz reden idâre ettiğini sordum: danlarından daha iyi görebiliyordum. Sonra
düşmana nazaran zaîf değildir. Düşma- - Ben bu muhârebeyi (Kemalyeri)nden da muhtelif menba‘lardan ma‘lûmât alıyor-
nın kuvve-i ma‘neviyesi tamâmen mahv idâre ediyorum. Dedi. Çünkü o yerden dum. Meselâ düşman kumandanının “Bu-
olmuştur. Mütemâdiyen siper yapmakla bütün düşman mevzi‘lerini, sağ cenâhtaki raya imdâd yetiştiriniz” tarzındaki bir telsiz
kendisine bir melce’ aramaktadır. Siperle- telgrafını mevki‘-i müstahkemde bulunan
ri civârına birkaç mermi düşmekle derhal bazı kısımlar müstesnâ olmak üzere bütün
kaçtığını kendi gözlerinizle gördünüz. Düş- düşman mevzi‘lerini, sonra da hemen bü- telsiz telgrafımız kapmış. Bunu bana bildir-
manı büsbütün kaçırmak için daha çok te- tün kıt‘alarımızın hareketlerini göz altında dilerdi. Binâenaleyh başlanılan taarruza de-
emmüle lüzûm yoktur. İçimizde ve kuman- bulundurabilmesi mümkinmiş. vam etmek lüzûmluydu. Düşmanın imdâd
da ettiğimiz askerlerde Balkan hacâletinin Paşa dedi ki: Düşmanın şiddetli piyâ- kuvvetleri yetişmeden evvel taarruzumuzu
ikinci bir safhasını görmekten ise burada de ve mitralyöz ateşleri karşısında ... (14) kat‘î bir netîceye iktirân ettirmek lüzûmu
ölmeyi tercîh etmeyenlerin bulunacağını üncü alayın taarruzu batâetle ilerlemek- aşikârdı. Sonra düşmanı bir ân evvel sâhil-
kat‘iyen kabul etmem. Şâyet böyleleri ol- lerimizden atmak gâyet vatanî bir vazîfe idi.
duğunu hiss ederseniz derhal onları kendi te idi. Yalnız cebelden ibâret olan top- Maksadımı cüz‘-i tâmm kumandanlarına
ellerimizle kurşuna dizelim. Şimdiye kadar çumuz düşman siperleri üzerine endaht bildirdim. Bu maksadın tatbîki için asker-
ihrâz ettiğimiz muvaffakiyeti tamâmlamak ederek piyâdemizin ilerlemesini himâ- lerimizin süngüsünden başka güvenilecek
için taht-ı emrime verilen taze kuvvetler ye husûsunda pek ziyâde, amma fev- hiçbir çâre yoktu. Elimde bulunan bütün
hatt-ı harbe vâsıl olmaktadır.” kalâde ziyâde çalışmakta idi. Sol cenâh kuvvetler ileriye yaklaşmış bir hâldeydi. Bir

606