Page 466 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE
KARA SAVAŞLARI İkdam, 20 Ekim 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Çanakkale’de hayatını kaybeden Alman askerleri için dikilen anıt...”

“Keşif kolumuz, düşmana ehemmiyetlice telefât verdirmiştir”
“Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“6 Teşrinievvel 331 (19 Ekim 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: 4-5 Teşrinievvel (17-18 Ekim 1915) gecesi keşif kollarımız
düşmanın kuvvetli keşif kollarıyla müsademe ederek bunları hatt-ı aslî siperlerine kadar
tard etmiş ve düşmana ehemmiyetlice telefât verdirmiştir.
Arıburnu ve Seddülbahir mıntıkalarında her iki tarafça mevziî ateş ve bomba
muharebesi yapılmıştır. (…)”

“Avustralya askerleri beyhude yere feda edilmiştir”
“Avustralya’da Şikayet ve İnfial” başlıklı haber şöyledir: “Bern 18 Teşrinievvel –
Stampa gazetesinin Londra muhabiri gazetesine âtideki (aşağıdaki) malumatı i‘tâ
etmiştir (vermiştir): Çanakkale seferinden sarf-ı nazar edilmesi (vazgeçilmesi)
Avustralya matbuatında birtakım acı şikayâta (şikayetlere) bâis (sebep) olmuştur.
Avustralya gazeteleri mezkûr darü’l-harpte (anılan cephede) yüz binlerce Avustralya efradının (askerinin) bîhûde yere feda
edilmiş olmasından dolayı izhar-ı infial etmekte (üzüntülerini göstermekte) ve mezkûr sefer için kâfi derecede ihzarâtta
(hazırlıklarda) bulunmamış olmasına mebni müsebbiplerinin (sebep olanların) ibretâmiz (ibret olacak) bir surette tecziyesini
(cezalandırılmasını) talep etmektedir.”
Tesvir-i Efkâr, 20.10.1915

Fransa, İngiltere ve Rusya arasında imzalanan anlaşma
“Çanakkale Hakkında İ’tilafçıların Muahedeleri” başlıklı haberde
Noye Fraye Prese’nin Ciyornale D’Italya gazetesinden naklen
verdiği anlaşma metni yayınlanıyor:
“22 Kanunuevvel 1914 tarihide Fransa, İngiltere ve Rusya
aralarında Çanakkale’ye dair akd olunan mukavelenamenin nikât-ı
esasiyesi (esas noktaları) ber-veçh-i âtidir (aşağıdadır):
Evvelen (İlk olarak): İngiltere ve Fransa hükümetleri, Çanakkale
Boğazı’nı zabt ederek İstanbul yolunu açmak ve böylece
Dersaadet’i zabt u işgal eylemek için en son kuvvetlerini sarf
etmeği taahhüt ederler.
Saniyen (İkinci olarak): Rusya, İngiliz-Fransız harekât-ı
askeriyesine Karadeniz Boğazı’ndan muavenet (yardım) edecektir.
Salisen (Üçüncü olarak): Dersaadet ile Boğazlar Rusya’nın yed-i
idaresine tevdi edilecektir (verilecektir).
Rabian (Dördüncü olarak): İşbu muahedenameye vaz‘-ı imza eyleyen (imza koyan) hükümetler, Balkan hükümâtına
(hükümetlerine) karşı muahedename mündericâtını (içeriğini) son derece hafî (gizli) tutmağı taahhüt etmişlerdir.”

“Çanakkale Hakkında Bir İstizah (Gensoru)”
Gazete, aynı başlıklı haberde şunları söylüyor: “Mösyö Kayyo’nun taht-ı riyâsetinde bulunan Fransız Radikal Sosyalist Grubu
hükümetten, Çanakkale harekâtına dair izahat talep eylemiştir. Fırka, Çanakkale’de hiçbir muvaffakıyet elde edil(e)mediği halde
Fransızların elli beş bin kadar telefât verdiklerine dair cerâid-i ecnebiyede (yabancı gazetelerde) görülen havadisin doğru olup
olmadığını hükümetten sual eylemiştir. Mezkûr fırka (anılan parti) bundan maada Boğaz’ın zorlanabilmesi(nin) kâbil olmadığı
tebeyyün ettiği (belli olduğu) halde Fransa’nın boş yere kan dökmekte devam etmesinin esbâbını (sebeplerini) dahi istifsar etmişti
(sormuştu). Mehafil-i siyasiyede (siyasî mahfillerde) Çanakkale harekâtına suret-ı kat‘iyede akîm kalmış nazarıyla bakıldığından bu
sefere her halde nihayet verilmesi lüzumu ileri sürülmektedir.”
İkdam, 20.10.1915
“Çanakkale’de ölen Alman
askerlerinin anıt mezarı.”
Wiener Bilder, 31.10.1915

Çanakkale’de Türk Birlikleri ve Alman
Askerlerinin Mezarları
Avusturya basınında yayınlanan fotoğraflar,
Çanakkale’deki Türk birliklerini ve ölen Alman
askerlerinin anıt mezarlarını gösteriyor. Bu
fotoğrafların Wiener Bilder’de yayınlanmasından bir
gün önce 15 Ekim 1915’te görevden alınan Ceneral
Hamilton’un yerine atanan Ceneral Monroe
Gelibolu’ya gelmişti.

Fotoğrafların altında şunlar yazılıydı:
“Çanakkale ve civarındaki savaşlar: 1. Denizden
Gelibolu’nun görünüşü. 2. Gelibolu’da faaliyet
gösteren Türk bataryası. 3. Teftiş gezisindeki
veliahtın kurmaylarıyla Gelibolu’ya varışı.
4. Gelibolu ormanlarında Türk birliklerinin molası.”
Wiener Bilder, 31.10.1915

466