Page 46 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
CİHAD-I EKBER ÇANAKKALE
İLANI el-Mirsad, 21 Ocak 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Kerbela ve Necef’teki bütün müctehidîn-i Caferiyye Hazret-i Ali Efendimizin atebe-i mübarekeleri civarında
kırk bin nüfustan mürekkep bir içtima akd eylemiştir.”

Şii ulema: Müslümanlar için cihad mecburiyeti vardır
“Cihadın Mecburiyeti” başlıklı ve Rumi 26 Ekim Necef mahreçli haberde
Şia ulemasının, verdiği fetva ile cihad ilan ettiğini bildiren Sabah, şöyle
devam ediyor: “Kerbela ve Necef’teki bütün müctehidîn-i Caferiyye
(Caferî müçtehidler) Hazret-i Ali Efendimizin atebe-i mübarekeleri
civarında kırk bin nüfustan mürekkep bir içtima akd eyleyerek her
tarafta Müslümanlara cihadın mecburiyeti hakkında müttefikan fetvalar
i‘tâ etmişler, azim tezahürat yapmışlar, ordu ve donanma-yı Osmânînin
nusreti için dualar eylemişlerdir.”
Sabah, 11.11.1914

“Malum devletlere ilan-ı harp iradesi”
Tanin ve İkdam, Osmanlı devletinin harp
ilanı haberini, ekstra baskıyla duyurur.
Birinci sayfasına ancak “Hal-i Harp İlanı:
Üçüncü Sahifede” anonsunu koyabilen
Tanin, üçüncü sayfasında, İkdam ise birinci
sayfadan “Hal-i Harbin İlanı” başlığı altında
Hükümet-i Seniyye tarafından malum
devletlere yönelik savaş ilan etmesiyle ilgili
irade-i seniyyeyi tam metin olarak yayınlar.
Hal-i harp kararı 29 Kasım 1330 tarihini ve
Mehmed Reşad ile Sadrazam, Şeyhülislam,
Harbiye, Dahiliye, Hariciye, Adliye, Bahriye,
Nafia, Maarif, Posta ve Telgraf ve Telefon,
Maliye ve Ticaret ve Ziraat nazırlarının
imzasını taşımaktadır.
Tanin-İkdam, 12.11.1914

“Müslüman olan, bu fetvanın manasını anlar”
Sultan Mehmed Reşad’ın Ordu ve Donanmaya Beyannamesi
ile Başkumandan Vekili Enver Paşa’nın beyannamesini birinci
sayfadan yayınlayan İkdam, bu gelişmeleri şu manşetiyle
yorumluyordu: “Halife-i İslam, Üç Yüz Milyon Müslümanı
Cihad-ı Ekber’e Davet Ediyor.”
Haber şöyle devam ediyor: “Yukarıya derç ettiğimiz Hatt-ı
Hümâyûn-ı Hazret-i Hilafetpenâhi yalnız Osmanlılara değil,
yeryüzünde meskun üç yüz milyon ehl-i İslam’a ait bir emr-i
mukaddesi ihtiva ediyor. Halife-i İslam, fetva-yı şerife ile kâffe-i
ehl-i İslam’ı Cihad-ı Ekbere davet eyliyor. Müslüman olan
bunun manasını anlar...”
İkdam, 13.11.1914

Arapça Cihad-ı Ekber
Yayın periyodu dolayısıyla olsa gerek Cihad-ı Ekber’i yayınlamakta geciken el-Mirsad Dergisi şu notu ekleyerek Hatt-ı
Hümâyûnun Arapçasını yayınlar: “Cihad-ı Ekber hakkındaki fetva-yı şerifenin Türkçesi bütün gazeteler ile neşredildiğinden
Arapçasını vesaik-i tarihiye cümlesinden olarak ber-vech-i zîr (aşağıya) derç ediyoruz.”
el-Mirsad 21.01.1915

46