Page 40 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
SAVAŞ İLANINDAN ÖNCE ÇANAKKALE
BOMBARDIMAN Tasfir-i Efkâr, 4 Kasım 1914
ZAFERİ
1915-1916

“İngilizler, daha harb ilan etmeden Çanakkale’yi bombaladı”

“Bombardıman 16 km uzaktan yapıldı”
İkdam’ın aynı tarihli nüshasında Karargâh-ı Umumî’den
yayınlanan tebliğ yer alır: “...İngilizler bu sabah, Çanakkale
Boğazı medhalini (16) on altı kilometre uzaktan
bombardımana başlamışlarsa da yalnız bir tabyamızdan atılan
birkaç mermi İngiliz zırhlılarından birinde iştial yaptığından
(yangına yol açtığından) on dakika sonra İngiliz gemileri
çekilip gözden kaybolmuşlardır...”
İkdam 04.11.1914

Rusya ve Fransa’nın savaş ilanı
Tasfir-i Efkâr, Osmanlıların İngiltere, Fransa ve
Rusya’ya karşı mukabil savaş ilanını, “Hilal’in
Düşmanlarına Karşı...” başlığıyla vererek sonunu şöyle
bağılıyordu: “Senelerden beri ve hatta asırlardan beri
milyonlarca dindaşımızı pâ-yı zulüm ve taaddileri
altında inletmekte olan üç cebbar ve gaddar devlete
karşı Hilal’in hakkını ve şerefini i‘lâ (yükseltmek)
için silah-be-dest-i celâdet olarak nihayet kıyam eden
Osmanlılık…”
Tasfir-i Efkâr, 06.11.1914

Bombardımana İngiliz ve Fransız zırhlıları katılmış
Gazetenin “Cihad-ı Ümmet” kısmında savaşın fiilen Osmanlı
İmparatorluğu için de başlamış olduğunu, Karargâh-ı
Umûmî’nin tebliğlerini neşrederek gösteriyordu. Osmanlı
Ajansı tarafından geçilen bu tebliğde ilk defa İngiliz ve Fransız
filolarının Çanakkale’yi bombaladığından haber veriliyordu.
Tanin, Sabah ve İkdam gazetelerinin aynen yayınladıkları
tebliğ-i resmînin bir bölümü şöyleydi: “...Çanakkale medhali
bombardımanı hakkında alınan malumat-ı ahîreye nazaran
bombardımana İngilizlerin (Infleksibl), (Endefanigabel),
(Galvecster) ve (Defans) zırhlı kruvazörleriyle Fransızların
(Republik), (Bove) zırhlıları ve iki kruvazör, sekiz torpido
iştirak ederek iki yüz kırk mermi attıkları halde pek mühim
bir zarar îkaına muvaffak olamamışlardır. Tabyalarımızın
birkaçından bilmukabele atılan ancak on kadar mermiden
biri –dün dahi bildirildiği vecih üzere– İngiliz zırhlılarından
birine isabetle iştiâl husule getirmiştir. Bir İngiliz vapuru,
mürettebat ve eşyası bi’l-ihraç Ayvalık’ta batırılmıştır. Başka
yerlerde şimdilik bir şey yoktur.”
İkdam 05.11.1914

“İngilizler, daha harp ilan etmeden, Çanakkale’yi bombaladı”
“Çanakkale Bombardımanı” manşetinin altında Çanakkale harita ve çizimleriyle çıkan Tasfir-i Efkâr, “Düşmanlarımızın
zu‘m u vehmince en zayıf noktamız addolunan Çanakkale Boğazı’nın kuşbakışı manzarası ile başlıca nikâtını (noktalarını)
gösterir musattah harita” fotoğraf altı yazısının devamında haberi şöyle veriyordu: “Karargâh-ı Umûminin bugünkü
nüshamızda münderiç tebliğ-i resmîsinde okunacağı üzere, Harb-i Umûmînin bidayetinden beri zaten Çanakkale Boğazı
haricinde dolaşarak sefainimize karşı etvar-ı husumet iltizam eylemekte bulunan İngiliz filosu, nihayet dün, harbin henüz
resmen ilan edilmemiş olmasına rağmen, Çanakkale Boğazı’na gelmiş ve kalelerimiz üzerine ateş açmıştır. Düşmanlarımızın
bize karşı fiilen harbe girişir girişmez, ilk önce en zayıf noktamız farz olunan ve payitahtımızın kilidi mesabesinde bulunan
Çanakkale Boğazı’na hücum edecekleri pek tabiî idi. Bu cihetle İngiliz ve Fransız filolarının dünkü bombardımanları, çoktan
beri muntazar olan bir tecavüzden başka bir şey değildir. Böyle bir tecavüze karşı ise boğazların muhafaza ve müdafaasını
te’mînen tedabir-i mümkine ve lazimenin kâffesinin ittihaz olunmuş bulunacağında şüphe edilemez...”
Tasfir-i Efkâr, 04.11.1914

40