Page 38 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 38
Basında
OSMANLI-RUS DONANMASI ÇANAKKALE
SICAK TEMASTA İkdam, 2 Kasım 1914
ZAFERİ
1915-1916
“İlk ganimet!.. İstanbul’a getirilen Rus posta vapuru”
Başarının iki mimarı:
Gayret-i Vataniye ve Muavenet-i Milliye
Tasfir-i Efkâr, Karadeniz’de Rus donanmasıyla yaşanan sıcak teması,
diğer gazetelerden farklı olarak bol görselli şekilde haberleştirir.
Haberde şu ifadelere yer verilir: “Rus filosuyla Bahr-i Siyah’ta vukua
gelen müsademenin suret-i zuhurune ve safahat-ı cereyanına ait olarak
Hükümetçe gazetelere verilen tebliğde mevzu-i bahs olan mevkuf
posta vapuru ile onu tevkîf ve zabt eden iki torpidomuzun resimlerini
bervech-i bâlâ derç eyliyoruz. Gayret-i Vataniye ve Muavenet-i Milliye
torpidolarının bu müsademede gösterdikleri himmet ve gayret hassaten
şayan-ı dikkat ve tezkârdır. Alelumum torpidolarımız, Balkanlar
harbinde Yunanistan’ın binnisbe köhne ve kıymetsiz gemilerine karşı
pek âtıl ve beceriksiz bir vaziyette kalmış iken, harpten sonra açılan
devre-i intibah ve mesainin sevk ü delaletiyle gerek ordumuz ve gerek
bahriyemiz bir hayli çalışmış ve işte bu mesainin netayic-i hasenesi
torpidolarımızın şu ufak müsademedeki muvaffakıyetleriyle de tezahür
etmiştir...”
Fotoğraf altı yazıları: “İlk Ganimet! Ruslarla Karadeniz’de vukua gelen
müsademe-i bahriye üzerine Gayret-i Vataniye ve Müdafaa-i Milliye
torpidoları tarafından zapt ve tevkif ve mersâ-yı Dersaadet’e îsâl edilen
Rus posta vapuru. / Bu vapur, el-hâleti hazihi, Haydarpaşa pişgâhında
yatmakta olup, bâlâdaki resim hususi fotoğrafîmiz tarafından alınmıştır.”
Alttaki fotoğraf: “Gayret-i Vataniye ve Müdafaa-i Milliye İfa-yı Vazifeden
Sonra – Rus filosu ile temas ve müsademeyi müteakip bir torpil atarak
evvela Rus filosunun Kobaneç namındaki küçük topçekerini batıran ve
ba‘dehû yukarıdaki Rus posta vapurunu tevkifle Dersaadet’e îsâl eyleyen iki
torpidomuz.”
Tasfir-i Efkâr, 01.11.1914
Rus Sefiri İstanbul’dan ayrılıyor
1 Kasım 1914 tarihinde ise Rusya Sefiri, İstanbul’dan ayrılır. “Müfarakat / Ayrılık”
başlığındaki haberde, “Rusya Sefiri Mösyö Dökirs, dün akşam şimendiferle şehrimizden
müfarakat etmiştir. Rus sefaretinin ve konsolatosunun bilumum erkan ve me’mûrîni de
birlikte gitmişlerdir. Trenin saat yediyi yirmi geçerek hareketi mukarrer bulunduğundan,
sefir ve diğer me’mûrîn bir az evvel Sirkeci İstasyonuna gelmişler ve katara rabt olunan
husûsî vagonda ahz-ı mevki eylemişlerdir.” Teşrifat memuru Fuad Bey, Sadaret tercümanı
Esad Bey ve Polis Müdir-i Umûmisi Bedri Bey tarafından yolcu edilen “Mösyö Dökirs
teşrifatçı Fuad Beyefendi ile veda eylediği esnada, şimdiye kadar Hükümet-i Seniyyeden
gördüğü muavenet ve hakkında vâki’ olan hürmete fevkalâde müteşekkir olduğunu
söylemiştir.”
Haberin devamında ise, aldıkları özel istihbarata göre Fransa ve İngiliz sefirlerinin de
“Bugün-yarın şehrimizden müfarakat etmeleri muhtemel görülüyor. İngiliz ve Fransız
tebasının himayesinin de Amerika Sefaretine tevdi olunduğu söyleniyor” denilmektedir.
Ertesi günkü habere göre ise, Fransız ve İngiliz sefirleri, “sefarethanelerinin bilcümle
memurları ile birlikte şehrimizden memleketlerine azimet etmişlerdir.”
Sabah, 01.11.1914
“Osmanlı torpidoları, Odesa’da Rus ganbotunu batırdı”
İkdam, Rus donanmasıyla yaşanan olayları, Frankfurt Caytung’ta 31 Ekim’de yayınlanan bir haberle ve “Odesa Limanı
Medhalinde” başlığıyla okuyucularına duyurur: “İsimleri meçhul müteaddit Osmanlı torpidolarının Odesa Limanı medhali
kurbünde (girişi yakınlarında) Rusya’nın Doneç ganbotunu bi’l-hücum gark eyledikleri buraya vârid olan (gelen) bir telgrafta
bildiriliyor. Üç Rus vapuru hasara uğratılmıştır. Ahaliden bazısı telef veya mecruh olmuştur.”
Gazete, birinci sayfadan Osmanlı donanmasına ait bir torpido ile Rusların batırılan topçekerinin fotoğraflarını şu
altyazılarla yayınlar: “Rus donanmasının Karadeniz Boğazı’nı torpillemek hususundaki teşebbüsünü akim bırakan sefâin-i
harbiyemizden: Yadigâr-ı Millet torpido muhribi / Donanma-yı Hümâyûn ile Rus filosu arasında Karadeniz’de vukua gelen
müsademede garkedilmiş olan Kobaneç Rus Topçekeri.”
Rusya’nın, sefirine, Osmanlı topraklarını terk ve menfaatlerinin İtalya Sefareti vasıtasıyla korunması talimatını verdiğini
bildiren gazete, Rus-Osmanlı hasımlığının Berlin, Viyana ve Budapeşte’de büyük bir sevinçle karşılandığına ilişkin haberlere
de yer veriyor.
İkdam 02.11.1914
38