Page 36 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
OSMANLI-RUS DONANMASI ÇANAKKALE
SICAK TEMASTA Sabah, 31 Ekim 1914
ZAFERİ
1915-1916

Karadeniz’de savaş...

“Rusların amacı, Boğaz girişini torpille kapamaktı”
Aynı tarihli İkdam gazetesi, Sabah’ta da
yayınlanan resmî bildiriyi aynen yayınladıktan
sonra, “Karadeniz’deki Vekâyi-i Ahîre” serlevhalı
başyazısında, Rus donanmasının ansızın saldırmasının
nedenini şöyle açıklar: “Karadeniz’de Rus
donanmasının Boğaz medhalini torpil ile kapamak
ve donanmamızı ikiye ayırmak teşebbüsünde
bulunduğunun anlaşılması ve Rusların ilan-ı harpsiz
muhasamâta başladıklarına Karadeniz’de bulunan
donanmamızın zahip olması üzerine zuhur etmiş olan
ahvalin tafsilatı tebligât-ı resmiyede münderiçtir.”
Özel bir habere de imza atan İkdam, “Rusya’nın
Karadeniz Donanması” başlığı altında Rus
donanmasının gücünü masaya yatırır: “Rus Bahr-i
Siyah filosunun, Donanma-yı Hümâyûnun bir kısm-ı
cüz’isi tarafından birkaç günden beri Karadeniz’de
icra edilmekte olan talimleri takip ve ihlal etmesi ve
evvelki gün de Donanma-yı Hümâyûn’a taarruzla
muhâsamâta ibtidar eylemesi ve elyevm mezkur filo
ile donanmamız arasında –Hamdenl’illâh lehimize
olarak– muharebeye devam olunmakta bulunması
münasebetiyle Rusya Hükümetinin Karadeniz’deki
kuvva-yı bahriye-i hazırası hakkında malumat-ı
âtiyenin i‘fâsını münasip gördük: Rusya’nın
Karadeniz’de işe yarayabilecek dört zırhlısı mevcuttur.
(…) Bunlardan başka dört zırhlı daha varsa da
bunlar eski olduklarından şimdi pek de işe yarayacak
derecede değildir….”
İkdam 31.10.1914

Boğaz’ı kapamak için 700 torpil getirdiler
Tanin, Karadeniz’de yaşanan olayı, “Beklenilmeyen Vaka” olarak
nitelendirip “Beklenilmeyen vaka dediğimiz bu hadiseye hakikaten
hiç intizar etmiyorduk” diye yazıyordu. Resmî tebliğdeki bilgilerin
dışında, “Ruslar Ne Yapmak İstiyorlardı?” diye soran gazete, “Evet,
Rusların planı pek mükemmeldi, çok şükür ki donanmamızın basireti
bunu tamamen akim bıraktı... Ruslar ne yapmak istiyorlardı? Bunu
kârii’lerimize teşrih edecek (okuyucularımıza açıklayacak) olursak
planın ehemmiyeti derhal tezahür eder. (...) İki filo arasındaki nâgehânî
müsademenin tarz-ı cereyânından da anlaşılacağı veçhile Ruslar
Osmanlı donanmasının Marmara’da bulunmasından bilistifade birtakım
ehemmiyetsiz gemilerini yedi yüz kadar torpili hâmil bir torpil gemisi
ile Boğaz civarına getirerek Boğazı hariçten sıkı bir torpil hattı ile
kapamaya teşebbüs etmişlerdir” tespitinde bulunuyor. Gazete, üçüncü
sayfasında da Rus filosu hakkında ayrıntılı bilgi aktarıyor..
Tanin, 31.10.1914

“Rus filosu, Donanma-yı Hümâyûn’a taarruz etti”
Sabah, 31 Ekim 1914 tarihli nüshasında Osmanlı Devleti ile Rusya arasında savaşa giden yolun başladığını, “Karadeniz’de
Muharebe” haberiyle duyuruyordu. Spotta “Donanma-ı Osmanî’nin muvaffakıyeti / İki Rus gemisi mağruk / İki tane de
harap / 3 zabit, 72 nefer esir – Protesto” ifadelerine yer vererek Osmanlı Ajansı tarafından geçilen resmî tebliğin ayrıntısını
veriyordu: “Donanma-ı Hümâyûn’un bir kısm-ı cüz’isi Teşrin-i Evvel’in 14, 15’inci günleri Karadeniz’de talimlerle meşgul
iken Rus filosu evvela bütün talimleri takip ve ihlal ve dünkü 16’ıncı Perşembe günü de Donanma-yı Hümâyûna taarruz
ederek muhasamâta ibtidar eylemiştir. Vukû bulan muharebede Donanma-yı Hümâyûn tarafından avn-i Hakk’la (Prut)
namında 5.000 tonilatoluk ve 700 kadar torpili hâmil bir torpil vapuru gark ve Rus torpidolarından birisi mühim hasarâta
düçar edilmiş ve bir kömür gemisi zabt u müsadere olunmuştur. Gayret-i Milliye (Gayret-i Vataniye olsa gerektir) torpidosu
tarafından atılan bir torpil ile 1.100 ton hacminde Kobans ismindeki Rus topçekeri batmış ve Muavenet-i Milliye’nin attığı
bir torpil ile de diğer bir Rus ganbotu pek mühim hasara uğramıştır. İşbu muharebe esnasında gark ve tahrip olunan Rus
sefâininden kurtarılan 3 zabit ile 72 nefer esir edilmiştir. Donanma-yı Hümâyûn hamdenl’illâh bir zarara uğramamış
ve muharebe Donanma-yı Hümâyûn’un lehine olarak devam etmekte bulunmuştur. Hükümet-i Seniyye Donanma-yı
Hümâyûn’un bir kısm-ı cüz’isine karşı, Rus donanmasının vuku bulan işbu tecavüz ve taarruzunu şüphesiz şiddetle protesto
edecektir.”
Sabah 31.10.1914

36