Page 176 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Tanin, 17 Nisan 1915
ZAFERİ
1915-1916

“İngilizler sabit torpilleri toplasalar da hareketli torpilleri toplayamazlar”

Alman uzman: “Uzun menzilli toplar, dalgalı denizlerde işe yaramaz”
İkdam, “Bir Bahriye Mütehassısının Mütalaâtı” manşetli haberinde
Berliner Tagblat gazetesinden naklen, bir Alman bahriye uzmanının deniz
savaşıyla ilgili önemli yorumlarını yayınlar:
“Çanakkale bombardımanına uzun bir fâsıla verildikten sonra
Müttefiklerin tekrar bombardımana başlayacakları tahmin edilmiş idi.
Halbuki Müttefiklerin malik oldukları kuvvetler Boğaz’ın zorlanması
için gayr-ı kafi (yetersiz) olduğu(nun) anlaşılması üzerine Şura-yı
Harbin verdiği karar üzerine Boğaz’a karşı taarruzât (taarruzlar) icrası
vakt-i âhara ta‘lîk edilmiştir (başka vakte ertelenmiştir). Müttefiklerin
Çanakkale’de en âdî bir muvaffakıyete bile nail olamadıklarını
Müttefiklerin kendilerinin de itiraf edecekleri zannında bulunmaktayız
İngilizlerin Boğaz’a bu derece plansız, hesapsız taarruz eylemiş olmalarına
hayret etmemek kâbil değildir. Zira Müttefikler, ateş altına alacakları
istihkâmı bile intihaba (seçmeye) lüzum görmeyerek gelişigüzel
bombardıman etmişlerdir. Müttefikler askerlerini ve sefinelerini pek
manasız olarak feda etmiş oldular. İngilizler vesait-i cedide ile mücehhez
(yeni vasıtalarla donanmış) bulunan kara istihkâmâtının karaya asker
ihraç edilmeksizin zabtı(nın) gayr-i kâbil olduğunu asla nazar-ı dikkate
almadılar. Uzun menzilli topların tesiri açık denizlerde görülür. İ‘vicaclı
yerlerde uzun menzilli toplar mühim bir vazife ifa edemezler. İngilizler
38 santimlik toplara malik olan (Queen Elizabeth) dirednotu ile Meariz
Körfezinden aşırma suretiyle Kilitbahir istihkâmını iskât edebileceklerini
(susturabileceklerini) ümit eylemişlerdi. Fakat İngilizler büyük çaptaki
topların pek çabuk bozulacağını hesap etmemişlerdir. 38 santimlik
toplar ancak (100) mermi atabilirler. (Queen Elizabet) ise bu toplardan
yalnız sekiz tanesine malik olduğu için (800)’den fazla mermi atamaz.
Binaenaleyh bu sefine, toplarının namluları değiştirilinceye kadar uzun
müddet bir iş göremez. Sahilden aşırma suretiyle atılan obüs ve havan
topları sefâin-i harbiyenin açık olan küpeştesi üzerinde müthiş te’sîrât icra
eylediği halde sefâin-i harbiyeden atılan toplar, sahildeki bataryalara vâsıl
olamaz.
Diğer cihetten Boğaz’daki cereyanlar pek şiddetlidir. İngilizler geceleri
sabit torpilleri toplamağa muvaffak olsalar bile müteharrik (hareketli)
torpilleri toplayamazlar. Boğaz’ın cereyanları alelumum Bahr-i Sefid’e
akar. Her torpil lâ-ekall (en az) (150) kilo mevadd-ı infilakiyeyi havidir
(patlayıcı maddeyi içerir). İngiliz gemileri bu torpillerin te’sîrâtını
(tesirlerini) bizzat tecrübe etmişlerdir. İngilizlerle Fransızlar, Boğaz
medhalinde gark olan (girişinde batan) gemilerinin torpilden batmış
olduklarını beyan ediyorlar. Düşmanlarımız uğradıkları ziyâ‘ı (kaybı)
tesadüfe atfederek Osmanlı muvaffakıyetinin kıymetini tenzil etmek
(düşürmek) istiyorlar. Bu gemilerin sahilden atılan toplarla battıkları
keyfiyetinden sarf-ı nazar edilmese bile netice yine aynıdır. Zira maksat
–ister top ile olsun, ister torpil ile– düşman gemilerini batırmaktır ki bu
da vâki‘ olmuştur. Boğaz sevâhilinden (sahillerinden) torpido endahtı
da kâbildir. Şu halde düşman bir de torpido tehlikesine maruzdur.
İngiliz Amirali (Carden) adem-i iktidarına mebni (iktidarsızlığından
dolayı) me‘mûriyetinden azl edildi. Onun yerine Ameral (Robeck) tayin
olundu ve bu suretle de Müttefiklerin teşebbüsü adem-i muvaffakıyet ile
neticelendi.”
İkdam, 17.04.1915

“Düşman bugün görünmemiştir”
Tanin gazetesi, “Son Havadis” bölümünde “Çanakkale’de” başlığıyla
Milli Ajans’tan geçilen şu habere yer verir:
“Çanakkale 3 Nisan (M.A.) – Dün medhal (giriş) hattından
ateş eden (Triumph) sistemindeki düşman zırhlısının yediği
darbe üzerine, düşman bugün görünmemiştir. Mezkûr zırhlı
1903 senesinde inşa edilip saatte yirmi mil sürate ve dört tane
Türk bataryaları, London gemisini vurdu ondokuzluk topa malik (sahip) oniki bin tonilato cesâmetinde bir
Sabah, Milli Ajans’ın geçtiği haberi, “London harp sefinesi olduğuna göre topçularımızın isabet-i endahtlarıyla
da Hasar-zede” manşetiyle duyurur: “Berlin 15 elde ettikleri netice şayan-ı memnuniyettir. Sefinede işti‘âl
Nisan – Berliner Caytung gazetesi Cenevre’den (patlama) vukuundan sonra derhal torpidolar yanına yaklaşmış ve
istihbar ediyor: İngiltere’nin London sefine-i zırhlı da bir müddet sonra Bozcaada istikametine çekilmiştir.
harbiyesi torpido muhribi Renared ile 5 Mart harbinden sonra, hayat-ı tabiiyyeye bizzarure ârız olan sekte
Çanakkale’de istikşâfât (keşif) icra eylediği bir zail olmaktadır (doğal hayatta zorunlu olarak görülen durgunluk
sırada Türk bataryasından açılan ateşin tesiriyle ortadan kalkmaktadır). Kasabada sükûn hükümferma olup hayat-ı
hasarât-ı azîmeye düçar olmuştur.” mu‘tâde yavaş yavaş avdet etmektedir.” (M.)
Sabah, 17.04.1915 Tanin, 17.04.1915

176