Page 178 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

E-15
Basında
TAHTELBAHRİ’NİN ÇANAKKALE
BATIRILIŞI Sabah, 18 Nisan 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Bugün öğleden evvel (E 15) işaretli bir İngiliz tahte’l-bahri,
Çanakkale Boğazı’nda Karanlık Liman şarkında batırılmıştır”

“Düşman askerleri sandallarla kurtarıldı”
Osmanlı gazeteleri, 18 Nisan tarihli nüshalarında İngiliz tahte’l-bahri E 15’in
batırıldığını duyurur. Tanin de bu konuyu bildiren “Tebliğ-i Resmî”yi aynı
gün yayınlar:
“4 Nisan 331 (17 Nisan 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umumi’den tebliğ
olunmuştur: (...) 2- Bugün öğleden evvel (E 15) işaretli bir İngiliz tahte’l-
bahri Çanakkale Boğazı’nda Karanlık Liman şarkında batırılmıştır. 31 kişilik
mürettebatından üç zabit ele yirmi bir nefer kurtarılarak esir edildi. Bunlar
miyanında Çanakkale İngiliz Viskonsolosu da zuhur etmiştir…”
Tanin, 18.04.1915

“Lâ-yetezelzel bir iman-ı zafer”
“Son Haberler” bölümünde “Çanakkale’de” başlığıyla,
İngiliz tahte’l-bahrinin batırılmasının Türk topçusunun
büyük bir muvaffakıyeti olduğunun altı çizilerek, “6 (19)
Mart muharebesinden beri Çanakkale’nin zaten müthiş
olan kuvve-i müdafaası yüzde elli nispetinde tezyîd edilmiş
ve o şanlı muzafferiyetten sonra kahraman müdafilerin de
kuvvet-i maneviyeleri lâ-yetezelzel (sarsılmaz) bir iman-ı
zafer suretinde tecelli etmekte bulunmuştur...” yorumu yapılır.
Tasfir-i Efkâr, 19.04.1915

“Türk askerleri, 400 metre yüzerek, İngiliz askerlerini boğulmaktan
kurtardı”
İkdam, “En Son Haberler” bölümünde “Tafsilat-ı Mütemmime – Bir Arslanın
Menkıbesi” spotuyla, E 15 tahte’l-bahri hakkında şu tafsilatı yazar:
“… Mağrûk (batmış) [E 15 tahte’l-bahrinin mürettebatını kurtarmak için
askerlerimizin göstermiş olduğu ulüvv-i cenab (insanlık) ve mertlik zaten
bu gibi me‘âlî (şerefler) ile mâlî (dolu) olan sahâif-i celâdetimize (yiğitlik
sayfalarımıza) yine parlak bir menkıbe-i celâdet (kahramanlık hikayesi)
ilave etmiştir. ]Tahte’l-bahrin, yediği mermiler üzerine batmakta olduğunu
gören karadaki efradımız, o ânda tehlikeyi asla düşünmeyerek, düşmanlarını
kurtarmak için hemen denize atılmışlar ve ölümlerle pençeleşe pençeleşe
dört yüz metreye kadar yüzerek İngiliz efradını kurtarmışlardır. Mahud (sözü
edilen) İngiliz Viskonsolosu Palmers’i bir zenci nefer omuzunda taşıyarak
denizden çıkarmıştır. Palmers, Harb-i Umûmî bidayetinde Goben ve Breslav
zırhlılarının Osmanlı sularına duhulüne en evvela Çanakkale kumandanı
nezdinde itiraz eden (kişi) olmuştu. Elyevm, Viskonsolos, me’yûs ve münkesir
(şimdi üzüntülü ve kalbi kırık) bir halde bulunmakta ve ara sıra ağlamaktadır.
Bu son muvaffakıyete ait şu menkıbeyi iş‘ârı vazifeden add ettim:
Tahte’l-bahre ateş açan bataryalarımızdan birine mensup sakallı bir neferin
şiddet-i endahttan (atışın şiddetinden) kaşları, sakalları yanmıştı. Koca arslan
kendisini ziyaret eden kumandana hitaben: ‘Ben görmedim amma arkadaşlar
söylediler. İngilizlerden esir almışız. Şimdi gözlerim de bütün bütün kapansa
gam yemem’ demiştir. Yüzü gözü yanan diğer bir nefer de bu tarzda izhar-ı
hissiyat eylemiştir (hislerini benzer şekilde göstermiştir).”
İkdam, 20.04.1915

Sabah’ta “En Son Haberler” bölümünde “Mağrûk tahte’l-bahr” başlığıyla şu haber verilir:
“Karargâhtan aldığımız malumattır:
En son sistem mağrûk İngiliz E 15 tahte’l-bahri 15 Mart’ta bir kruvazör tarafından çekilerek İngiltere’nin (Bilmot)
limanından hareket etmiş, bir gece Cebelü’t-Tarık’ta kalmış, sonra Malta tarikiyle Limni’nin Mondros Limanı’na gelmiş, altı
gün burada, bir gün Bozcaada’da kalmış, nısfü’l-leylde Ada’dan hareketle zevalî saat iki yirmide medhale girmiş, iki buçukta
projektörlerimizin tenviratından (aydınlatmasından) kurtulmak için dalmış, şiddetli cereyan hasebiyle zemine tesadüf etmiş
(çarpmış), kule kısmı(nın) su yüzüne çıkmasıyla [öğleden evvel saat altı buçukta] derakap (ânında) bataryalarımızdan
açılan ateşten ilk mermi, kaptan köprüsünü tahrip ve kaptanı telef etmiştir. İkinci bir merminin elektrik dairesine isabeti
üzerine mürettebatı gemiyi tahliyeye mecbur olmuş ise de tahte’l-bahrin be-tekrar dalması ihtimaline karşı devam eden
ateşlerimizden yedi nefer mecruh ve üç kişi maktul olmuştur. Esir edilen Çanakkale Viskonsolosu Palmer, kendisinin ihtiyat
zabiti olduğunu beyan etmiştir. Tahte’l-bahrin akıbetinden haber alan düşman tayyareleri Boğaz üstünde dolaşarak tahte’l-
bahri aramakta (aramış) ve düşmanı şaşırtmak için Kaleden deniz üzerine suret-i mahsûsada tespit edilmiş kule şeklinde
direkler üzerine (tahte’l-bahr zannederek bize mal etmemek hülyasıyla) bî-hûde birkaç bomba atmıştır. Bu şaşırtmanın
düşmanı epey iğzâb ettiği (kızdırdığı) anlaşılıyor. Mağrûk İngiliz tahte’l-bahrinin denize atılmış olan efradını kurtarmak
üzere civardaki kıtaat-ı Osmaniye (Osmanlı askerleri), vazife-i insaniyelerini ifa etmek için derhal sandallar ile imdada
koşmuşlardır. Mecrûh olarak çıkarılan İngilizler hastahanede taht-ı tedaviye alınmıştır. Kâffesi, gördükleri eser-i insaniyetten
(dolayı) hayrandır. [Milli]”
Sabah, 18.04.1915

178