Page 154 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 154
Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Kladderadatsch, 31 Ekim 1915
ZAFERİ
1915-1916
“Fransız kruvazör, bütün mürettebatıyla birlikte bir buçuk dakika içinde batmıştır”
Nihayet Goluva da batar
Sabah, “Goluva Mağrûk” manşetli haberde şu bilgileri verir:
“Efrencî 18 Mart’ta Çanakkale muhaberâtında hasarât-ı azîmeye (büyük hasarlara)
uğrayan Fransız Goluva zırhlısının dahi battığı mevsuk bir menbadan istihbar
kılınmıştır (güvenilir bir kaynaktan haber alınmıştır).”
Sabah, 30.03.1915
Gerekli askeri toplayamayınca karaya asker çıkartamıyorlar
İkdam, denizde başarısız olan düşmanın karaya asker çıkartma
meselesiyle ilgili olarak “Çanakkale’ye Asker Çıkarmaktan
Vazgeçmişler” başlıklı önemli bir haber geçer:
“Atina’dan (Noye Fraye Prese) gazetesine bildiriliyor: (Simea) gazetesi
Müttefiklerin Çanakkale’ye ihraç eylemek üzere (60 ilâ 70) bin kişilik
bir kuvvet cem‘ ü tahşid ettiklerine (toplayıp yığdıklarına) dair
İngilizler tarafından işâ‘â olunan (yayılan) haberin külliyen asıl ve
esası(nın) olmadığını ve müttefiklerin bir buçuk aylık mesâileri(nin)
semeresi olarak yalnız (16 ilâ 17) bin asker cem‘ine (toplamaya)
muvaffak olabildiklerini istihbar ediyor. Yunanistan’ın İ’tilaf-ı Müselles
devletlerinin emri altına bir kuvve-i ihraciye vaz‘ eylemesi (bir
çıkartma gücü koyması) hususunda mezkur hükümetlerce vukû bulan
teşebbüsatın akîm (sonuçsuz) kalması üzerine bir kuvve-i ihraciye cem‘
ü tahşidinin adem-i imkanına mebni (bir çıkartma kuvveti toplama ve
yığmanın imkansızlığından dolayı) şimdilik bu fikirden sarf-ı nazar
etmeğe karar verilmiştir.”
Fransız kruvazör, 1.5 dakikada battı
“Bir Fransız Kruvazörü Daha” başlıklı haberde, “(Estiya) gazetesinin
(Mondros) muhabir-i mahsusu, bir Fransız kruvazörünün 22 Mart’ta
(Dardanos) istihkâmı kurbünde karadan torpillendiğini haber veriyor.
Kruvazör, bütün mürettebatıyla birlikte bir buçuk dakika içinde
batmıştır. Gark olan kruvazörün ismi gizli tutuluyor” bilgisi veriliyor.
İkdam, 31.03.1915
Müttefiklerin zayiatı: 3 bin kişi ve 605 milyon İngiliz Lirası
“Zayiât-ı azîmeleri” başlıklı haber şöyledir: “İngiliz
menâbi‘inden en son verilen malumata göre, Müttefikler
donanmasının Çanakkale önündeki insan zayiâtı, takribî
olarak 3.000 kişidir. Mecrûhlar bunun haricinde olduğu gibi,
mağrûk (batmış) ve hasar-zede olan sefâinin bâdî olduğu
zâyiât-ı maddiye de 605 milyon İngiliz Lirasına bâliğ olmuştur.
Endaht edilen (atılan) mermilerin kıymeti, 80-100 milyon
Frank arasındadır.
“Tayyarelerimiz Adalar Denizi Üzerinde”
Aynı başlıklı haber: “Çanakkale 16 Mart – Dün tayyarelerimiz
Boğaz haricindeki adalar üzerinde uzun cevelanlar yaparak
düşman hakkında şayan-ı ehemmiyet malumata destres
olmuşlardır.”
Tasfir-i Efkâr, 30.03.1915
Goethe’nin mısralarıyla Çanakkale’yi anlatmak...
Büyük Alman şairi Goethe’nin meşhur eseri Doğu-Batı Divanı, bir şaheser olarak insanlara ilham vermiştir. Kuşkusuz Doğu-
Batı Divanı bir şaheser olmanın ötesinde, iki dünyayı da birleştirir. Bir anlamda bu eserde, edindiği tüm birikimiyle Doğu
şiiri ile İslam kültürünün değerlerini dile getirir. Bu eseri büyük yapan; Goethe’nin İslam’a, Kur’ân’a ve Hz. Peygamber’e bakış
açısını yansıtan mısralarıdır. İşte Osmanlı devletinin Çanakkale kahramanlığını anlatırken, Alman karikatüristler, iki dünyayı
birleştiren Doğu-Batı Divanı’na müracaat edip Goethe’nin mısralarını kullanmışlar. Vardıkları sonuç da aynı gibidir: Hilal,
mağrur güneşe haddini bildirir…
Üstteki yazı:
Goethe’nin Doğu-Batı Divanı’ndan
Birinci karikatürün yazısı:
Karadaki yazı: “Çanakkale Boğazı
Güneş yükseliyor! Görkemli parlaklığıyla!”
İkinci karikatürün yazısı:
“Hilal sıkıca kavrıyor onları.”
Alttaki iki mısra:
“Böylesi bir çifti kim bir araya getirmeyi başardı. / Bu esrar nasıl açıklanır ki, nasıl?”
Kladderadatsch, 31.10.1915
154