Page 140 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Servet-i Fünun, 25 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Çanakkale’nin zorlanması, İ’tilaf-ı Müselles (üçlü itilaf) için bir hayat-memat meselesidir”

Çanakkale bombardımanının, İslam alemine tesiri
Tanin, “Çanakkale Muzafferiyeti – Alem-i İslam’da Tesirât” başlığı
altında Berlin mahreçli bir habere yer veriyor: “Milan’da münteşir
(Prese Verenza) gazetesi, Çanakakle Boğazı’na ilk ciddi hücumun
akîm kaldığını dermiyân ettikten sonra, bu adem-i muvaffakıyetin
alem-i İslam’da ve bilhassa Balkan Müslümanları arasında azim bir
tesir icra edeceğini beyan ediyor.”
Tanin, 23.03.1915

Keşif yok, taarruz yok
İtalyan gazetelerinden gelen haberleri veren Sabah gazetesi, “Taarruza Teşebbüs Edemiyorlar”
başlığı altında İngilizlerden gelen şu bilgileri veriyor: “Roma 22 Mart – Londra’dan vârid olan
(gelen) malumat-ı resmiyeye göre, havaların fenalığı ve sâbih (yüzen) tayyarelerle istikşafât
(keşif) icrası(nın) gayr-i kâbil olması hasebiyle (mümkün olmaması sebebiyle) Çanakkale’ye karşı
yeniden taarruza teşebbüs edilememiştir. İngiliz tebliğinde, istihkâmât-ı dahiliyenin mühim hasara
uğradığı(nın) ümit olunacağı, çünkü taarruzun neticeden evvel ta‘tîl edildiği beyan olunmaktadır.”

İnfleksibl sığlık mahallerde
Sabah’ın “İnfileksibıl’ın Hali” haberinde “İngiliz amiral sefinesi ‘İnfleksibıl’ın başına bir obüs isabet
etmiş ve mezkur gemi iki kruvazörün ianesiyle zorla Boğaz’dan çıkıp sığlık mahallere teveccüh
etmiştir. ‘Infleksibıl’ gemisinde vukû bulan iştiâl neticesinde mürettebattan 40 kişi telef olmuş, 80
kişi mecruh (yaralı) düşmüştür” bilgisi veriliyor.

Goluva, havuza alınıyor
Konstantinopol Haber Ajansı’nın geçtiği haber ise şöyledir: “Berlin 23 Mart – Lyon’dan bildiriliyor:
Paris’ten Novelist gazetesine ihbar edildiğine göre, hava müsait olursa Goluva zırhlısı yüzdürülecek
ve havuza îsâl olunacaktır.”
Sabah, 24.03.1915

“Ancak kara kuvvetlerinin yardımıyla geçebilir”
“Bir Mütehassısın Mütalaası” başlıklı haber: “Milan 22
(A) – (Koreyara Della Sera) gazetesinin umûr-ı bahriyeye
(deniz işlerine) dair makalât (makaleler) neşriyle iştigal eden
muharriri, müttefiklerin ancak berrî (karasal) kuvvetlerin
inzimam-ı muavenetiyle (yardımlarının eklenmesiyle)
Çanakkale’yi zorlayabileceklerini beyan eyliyor.”
Tasfir-i Efkâr, 25.03.1915

Rusya müttefiklerden ayrılabilir
Çanakkale’nin geçilmesi Ruslar için hayat-memat
meselesidir
“Çanakakle Zaferi” bölümünde “Hayat ve Memat Meselesi”
başlıklı haberde çok önemli bir yorum yapılıyor: “Viyana, 23
Mart – Rical-i siyasiyeden biri Enformasyon gazetesinde ber-
veçh-i âti serd-i mütalaât ediyor: ‘Çanakkale’nin zorlanması,
İ’tilaf-ı Müselles için bir hayat-memat meselesidir. İngiliz-
Fransız donanmasının teşebbüsü akîm kaldığı takdirde Rusya
müttefiklerinden ayrılabilecektir.’”
Tanin, 25.03.1915

Yalan neşriyata Enver Paşa önlemi
“Neşriyat-ı Kâzibeye Karşı” başlıklı haberde, Türk bataryalarının zarar
gördüğü yolundaki yalan haberlere karşı alınan önlem anlatılıyor: “(Noye
Fraye Prese) gazetesinin Dersaadet muhabiri yazıyor: (Reuter) Telgraf Ajansı
ile düşman matbuatının Çanakkale hakkında neşr eylemekte oldukları
yalan havadisleri tekzip etmek üzere Harbiye Nazırı Enver Paşa Hazretleri
tarafından davet edilen bazı zevat ahîren Dersaadet’e azimet eylediklerinden,
bilumum istihkâmlar ile bataryaların zarardan masûn olduklarını, zabitan
ve efradın kuvve-i maneviyeleri mükemmel olup bunların cümlesi Boğaz’ın
kemal-i muvaffakıyetle müdafaa edileceğini ve neticede Türkiya’nın muzaffer
olacağına kâni‘ bulunduklarını beyan etmişlerdir.”
Tasfir-i Efkâr, 25.03.1915

“Şanlı Osmanlı bataryasının batırdığı zırhlı...”
25 Mart tarihli Servet-i Fünun’daki fotoğraf-altı haberler:
“Çanakkale’ye taarruz eden düşman donanmasından, şanlı Osmanlı bataryalarının attıkları mermilerin tesiriyle gark olan İngilizlerin
(Osean / Ocean) zırhlısı”

“İngilizlere karşı Almanların tahtelbahirler muharebesi manzaralarından:
Bir İngiliz tayyaresinin Alman tahte’l-bahrinin efradı (askerleri) tarafından kurşuna tutulması”
Servet-i Fünun, 25.03.1915

140