Page 142 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Tanin, 26 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Düşman savaş gemileri ile Osmanlı topçuları arasında iki saat topçu düellosu olmuştur”

“Çanakkale’de yeni zayiatlar bekleyin”
Sabah’ın Milli Ajans’tan aldığı haber şöyledir: “Berlin 24 Mart – Meclis-i Mebusanın
Hariciye Encümeninde, Fransa Bahriye Nazırı ‘Oganyur’ Çanakkale Boğazı’nda
yeni zayiata intizar etmek lazım geldiğini beyan etmiştir. Mebuslardan birçoğu,
matbuatın Çanakkale Boğazı’na karşı icra olunan taarruz hakkında bî-sûd (yararsız)
münakaşâta girişmesini şiddetle tenkit ve bu tarz neşriyatın bazı bî-taraf devletlere
sûi-tesirden hâlî kalmayacağını beyan eylemiştir.”
Sabah, 26.03.1915

Deniz fırtınalı, harekât beklemede!
Sabah’ın Berlin mahreçli haberi Times’dan şu görüşü naklediyor: “Berlin 25 Mart – Times
gazetesinin beyanına göre, şimal rüzgarı ve denizin pek fırtınalı olması hasebiyle Çanakkale
pîşgâhındaki (önündeki) harekâtın ne kadar zaman muattal (faaliyetsiz) kalacağını tayin
eylemek gayr-i kâbildir.”

Düşman, 134 top kaybetti
“Düşmanların Zayiatı” başlıklı haberde şu bilgiler veriliyor: “(Fusişe Caytung) Fransız ve İngiliz
donanmalarının Çanakkale pîşgâhında uğradığı zayiattan bahisle, düşmanın son muharebede
134 top kaybettiğini hesap etmektedir. O gün harbe iştirak eden toplara nispetle bu miktar pek
mühimdir ve müdafaa kuvvetini arttırmaktadır. İstihkâmât, bütün gün Queen Elizabeth’in
azim toplarıyla da takviye olunan düşmanın pek azim top tefevvukuna mukabele etmiştir.
Bu, misli görülmemiş, pek şanlı bir muvaffakıyettir. Türklerden 20 şehid olduğu halde Fransız
ve İngilizlerin 1.200 telef(ât) verdikleri de nazar-ı dikkate alınacak olursa, bu muvaffakıyetin
bütün cihanda bir tesir-i azim husule getireceği tezahür eyler.”
[Berlin Heyet-i İhbariyesi]
Sabah, 27.03.1915

“İki saat süren topçu düellosu”
Sabah, 20 Mart tarihli Noye Fraye Prese’den
“Müttefiklerin Zayiât-ı Azîmesi” başlığı altında şu
haberi veriyor: “Atina’dan Daily Mail’e yazıldığına
nazaran, Salı gecesi Çanakkale Boğazı’nda torpil
temizleyen gemiler Osmanlı bataryaları tarafından
gayet şedîd topa tutulmuştur. Osmanlılar gayet cesim
projektörler istimal eylediklerinden ve motorlu
yataklarda ağır topları ileri sürdüklerinden, torpil
temizleyen gemileri himaye eden sefâin-i harbiye (savaş
gemileri), Osmanlı toplarının mevkiini keşifte gayet
müşkilâta tesadüf etmiştir. Muahharen iki saat topçu
düellosu olmuştur.
Times’ın iş‘ârına nazaran (bildirdiğine göre) ‘Ametist’
kruvazörünün hasarâtı gizli Osmanlı obüsleri
tarafından îkâ‘ edilmiş (verilmiş) ve mermiler gayet kısa
mesafeden kruvazöre düşmüştür. Kruvazörde insanca
olan zayiat makine dairesinde vuku bulmuştur. ‘Ametist’
torpil taharri eden (arayan) gemileri himaye eylemek
istemiş ve bunlardan biri gark olmuştur. İngiltere
Bahriye Nezareti Mart’ın on ikinci gecesi Çanakkale
Boğazı’nda ‘Ametist’ kruvazöründe mermi isabetiyle
maktul olan 23 ve mecruh olan 37 kişinin esâmîsini ilan
etmiştir.”
Sabah, 27.03.1915

Boğaz termometresi, yüksek ateşten kırılmış!
Tanin, birinci sayfasında “Boğaz Termometresi” diye bir haber ile, termometrenin görselini
yayınlamıştır. Fransız Matin gazetesinde yayınlanan bu termometre “Matin’in yarım kalmış
bir oyuncağı!” başlıklı haberde bu alet şu şekilde anlatılıyor: “…Boğaz’a karşı taarruzlar
başlarken Matin gazetesi yukarıda aynen nakl ettiğimiz bir Boğaz Termometresi resmi yapmış,
bu mizanu’l-harareti İ’tilaf-ı Müselles’(in) avucu(nun) içine koyduktan sonra, üzerinde
Çanakkale istihkâmât-ı hariciyesinden başlayarak İstanbul’a kadar gelmek için zabt edilmesi
lazım gelen yerleri işaret etmiş ve müttefik filonun fütuhatını her gün bu mizanu’l-harare
üzerinde göstereceğini kârilerine (okuyucularına) vaat eylemişti.” Bu bilginin ardından
gazete, termometreyi çizen Matin’i şöyle alaya alıyordu: “… Bize kalırsa İ’tilaf-ı Müselles, civa
sütununu ‘İstanbul’a kadar yükseltmek için hazineyi (hazneyi) o kadar sıkmışlardır ki cam
buna mukavemet edemeyerek kırılmış ve termometre de mahv olmuştur.”
Tanin, 26.03.1915

142