Page 572 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 572
DÜŞMANIN
Basında
ANAFARTALAR’DAN ÇANAKKALE
ÇEKİLMESİ Harp Mecmuası, Şubat/Mart 1916
ZAFERİ
1915-1916
“Osmanlılar sabahleyin saat üçte İngilizlerin firarını hisseylediklerinden
derhal İngilizlerin tahliye eylediği mevzilere hücum eylemişlerdir”
“29-30 Aralık gecesi Seddülbahir’de şiddetli piyade ve bomba ateşi”
“Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“18 Kanunuevvel 331 (31 Aralık 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den
tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: Seddülbahir’de 16-17 Kanunuevvel (29-30
Aralık) gecesi bazen şiddetli olmak üzere sabaha kadar piyade ateşi ve
bomba endahtı devam etmiştir.
17 Kanunuevvel (30 Aralık) öğleden sonra sağ cenah ve merkezde ve
kısmen sol cenahta şiddetli topçu, piyade ve bomba muharebesi olmuş ve
düşmanın iki kruvazörle bir monitörü kara topçu ateşlerine iştirak etmiştir.
Topçularımız düşman siperlerinde ve Seddülbahir’deki ordugâhlarında
mühim tahribat yapmışlardır. 17-18 Kanunuevvel (30-31 Aralık) (gecesi)
ve 18 (31 Aralık) sabahı Boğaz bataryalarımız Seddülbahir iskelesini ve
Tekeburnu’nu müessir surette topa tutmuştur.
Bir tayyaremiz Seddülbahir’de düşmanın çadırlı ordugâhına ve bir nakliye
sefinesine isabetli bombalar düşürmüştür. İmroz istikametinde keşif yapan
diğer bir tayyaremiz (Swiftsör) Zırhlısı’na bombalarla taarruz etmiştir.
(…)”
Önce son bir kez yarmayı denediler,
başaramayınca gece üçte firara koyuldular
“Çanakkale Muharebâtı Hakkında” başlıklı haberde, Anafarta ve
Arıburnu’ndaki son muharebelere şahitlik edenlerin dilinden şunlar
aktarılıyor: “İngilizler son defa olmak üzere berren ve bahren (karadan
ve denizden) günlerce devam eden şiddetli top ateşinden sonra
Osmanlıların hatt-ı müdafaasını yarmak istediler. Fakat bu teşebbüs
asâkir-i Osmaniyenin şecaat-i sebatkârânesi karşısında akîm kalmıştır.
Bunun üzerine İngilizler 19-20 Kanunuevvel gecesi sisten bilistifade
firara koyulmuşlardır. Osmanlılar sabahleyin saat üçte İngilizlerin
firarını hisseylediklerinden derhal İngilizlerin tahliye eylediği mevâzie
hücum eylemişlerdir. İngilizlerin hezimeti(nin) pek azîm olduğu âşikar
bulunuyor idi. (…) İngiliz zabitan mezaristanlarının kilometrelerce uzun
olduğuna nazaran, verdikleri zâyiâtın pek azîm olduğu anlaşılıyor idi. Avcı
siperleri arasında birçok İngiliz cesedi bulunuyor idi. Şimdi ise İngilizler
şibh-i cezirenin re’s-i cenubîsinde olup mevzilerinin mevkii(nin) fena
olmasından ve havaların adem-i müsaadesinden son derecede müşkilat
çekiyorlar. Hatta ateş yakmayarak müskirat ile kendilerini teshîn ediyorlar
(ısıtıyorlar).”
Tanin, 01.01.1916
“Seddülbahir’de 30-31 Aralık gecesi sabaha kadar şiddetli topçu ve bomba ateşi”
“Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“19 Kanunuevvel 331 (1 Aralık 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde Seddülbahir’de 17-18 Kanunuevvel (30-31 Aralık) gecesi
sağ cenahta ziyadece bomba muharebesi yapılmış ve merkezde sabaha kadar şiddetli
topçu ve bomba endahtı devam etmiştir. 18 Kanunuevvel (31 Aralık) öğleden sonra
sağ cenahta tarafımızdan iki lağım patlatılmış ve bunu müteakip iki kruvazörün
iştirakiyle düşmanın kara topçuları bir müddet merkez siperlerimize ateş açmış
ve tarafımızdan şiddetli mukabele olunmuştur. Seddülbahir’de ihraç iskelesi ve
civarındaki anbar Boğaz bataryalarımız tarafından ateş altına alınmıştır. [Sofran]
Zırhlısı beş torpido himayesinde ve tayyare tarassudâtıyla bu bataryalarımıza
mukabelede bulunmuş ise de hiçbir tesir yapamamıştır. Bir deniz tayyaremiz
düşmanın rasatla meşgul tayyaresine taarruz etmiş ve onu rasattan men‘ ederek
firara mecbur etmiştir. (…)”
Sabah, 02.01.1916
Arıburnu’ndan çekilen düşmandan kalanlar
İngilizlerin boşalttığı Arıburnu çıkarma mahalleri ile düşman siperleri Türk askerleri tarafından en ince ayrıntısına kadar
kontrol edilir. Bu sırada Ordu fotoğrafçısının çektiği fotoğraflar da Harb Mecmuası’nda yayınlanır:
Sağ üst fotoğraf: “Arıburnu’nda düşmanın tahassun ettiği kovuklar”
Sol üst fotoğraf: “Arıburnu’nda düşmanın parçalanmış uzun bahriye toplarından / Başta Esad Paşa ve ortada Müsteşar
Muavini Fahreddin Bey oturmakta”
Sağ ortadaki fotoğraf: “Çanakkale’de ‘İntetepe’de topçu tarassut mevziinde telefonla muhabere”
Sol ortadaki fotoğraf: “Çehrelerinde neşve-i zafer (zafer coşkusu) parıldayan iki kahraman gazi askerimiz.” Alttaki fotoğraf:
“Çanakkale’de avcı hattı gerisinde bir bölük (mola) ederken.”
Harb Mecmuası, Şubat / Mart 1916, Sayı 5
572