Page 576 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE’DE ÇANAKKALE
TAYYARE Donanma, 3 Şubat 1916
ZAFERİ
1915-1916

“Yüzbaşı Bodekke düşman tayyarelerine taarruz ederek yine bunlardan birini düşürmüş ve diğerlerini de
kaçırmaya muvaffak olmuştur”

Bodekke’in büyük başarıları
Sabah’ın yayınladığı 6 ve 7 Ocak 1916 tarihli “Tebliğ-i Resmî”ler, Osmanlı tayyarelerinin
başarısını şöyle aktarıyor:
6 Ocak 1916: “… Mülazım-ı Evvel [Reyok Bodekke] idaresindeki bir deniz tayyaremiz
Boğaz üstünde uçan bir Fransız tayyaresine taarruz ederek ateşleriyle onu sakatlamış ve
Akbaş karşısında Anadolu yakasına düşürmüştür. Tayyarenin hasarı pek cüz’i olup az
bir tamir ile kâbil-i istimaldir. Tayyareci Fransız maktûlen bulunmuştur…”
7 Ocak 1916: “Çanakkale cephesinde dünkü tebliğde yere düşürüldüğü bildirilen
tayyareden başka düşmanın ikinci bir tayyaresi de yine Mülazım-ı Evvel Bodekke
idaresindeki tayyaremizin taarruzu neticesinde yanarak yere düşmüştür. Birinci Farman
sisteminde 942 numaralı Fransız tayyaresi 24 Kanunuevvel kable’z-zeval (öğleden sonra)
Na‘ra Burnu’nun şarkına, diğeri İngiliz Farman sisteminde Rumeli cihetinde Yalova
şarkına düşmüştür. Evvelkinin râsıdı yoktu. Maktul pilotun ismi(nin) Batist Lekont
olduğu anlaşılmıştır. Aynı günde tayyare filomuzun tarafından Seddülbahir’de düşman
mevâziine ve İmroz’daki tayyare karargahına muvaffakıyetle müteaddit bombalar
atılmıştır…”
Sabah, 07-08.01.1916
“Çanakkale’de Bir Tayyare Avcısı:” Alman Bodekke

İkdam, “Tebliğ-i Resmi”den nakleder: “Çanakkale’den İngiliz ve Fransızların tardından
“… 3-6 Nisan gecesi bir deniz tayyaremiz evvel müteaddit muharebât-ı havaiyyeye girişerek
İmroz, Bozcaada üzerlerinde uçarak birkaç düşman tayyaresini ıskâta muvaffak olan
Bozcaada limanında düşman müessesâtıyla ve ismi Tebliğ-i Resmîlerimizde birkaç defa zikr
ordugahına muvaffakiyetli bombalar edilmiş bulunan Yüzbaşı Bodekke üç gün mukaddem
atmıştır.” Seddülbahir mıntıkası üstünde uçan düşman
24 Nisan 1916 tarihli gazeteden: tayyarelerine taarruz ederek yine bunlardan birini
“… Seddülbahir açıklarından düşmanın bir düşürmüş ve diğerlerini de kaçırmaya muvaffak
iki sefinesi neticesiz ateş açmış ve birkaç olmuştur. Bu münasebetle harb-i hâzırda havaî
tayyaresi yükseklerden uçarak civara birkaç muharebatta gösterdikleri şecaat ve cesaretle temayüz
bomba atmıştır.” edenler miyânında bulunan Yüzbaşı Bodekke’nin
28 Nisan 1916 tarihli gazeteden: “On resmini derç ediyoruz.”
Nisan’da bir deniz tayyaremiz İmroz İkdam, 03.04.1915
adası üstünde uçarak limandaki düşman
müessesâtına ve tayyare hangarlarına sekiz
yüz metreden bombalarıyla taarruz etti.
Bombaların cümlesi infilak etmiş ve tayyare
hangarlarında yangın çıktığı görülmüştür. Bodekke’nin bir başka başarısı
Limandan düşmanın makineli tüfenkleri Bodekke’nin düşman tayyarelerine karşı
ve bir bataryası tayyaremize ateş açmış ise kazandığı başarılara her gün bir yenisi
de hiçbir tesir yapamamış ve tayyaremiz ilave olunur: “Tebliğ-i Resmî: … 24 Mart
sâlimen avdet etmiştir…” öğleden sonra sekiz adet düşman tayyaresi
29 Nisan 1916 tarihli gazeteden: “…13 Nisan Gelibolu şibh-i ceziresi (yarımadası)
akşamı Seddülbahir civarına yaklaşmak üstünde uçarken Yüzbaşı Bodekke
isteyen düşmanın bir torpidosuyla iki Efendi tayyaresiyle bunlara taarruz etmiş ve havaî muharebe neticesinde düşman
tayyaresi topçu ateşlerimizle kaçırılmıştır.” tayyarelerinden birini Kumdere istikametinde denize düşürmüştür. İşbu düşman
5 Mayıs 1916 tarihli gazeteden: “… 19 tayyaresi denize düşünce hemen batmış ve imdadına gelen düşman torpidoları
Nisan’da bir deniz tayyaremiz (Bozcaada), taharriyattan (araştırmalardan) bir netice alamamıştır.”
(Limni) istikametinde keşif tayerânı İkdam, 08.04.1915
yapmış ve Limni’de düşman müessesâtına
(müesseselerine) attığı beş bombanın kâffesi
infilak etmiştir.”.
İkdam, 23, 24, 28, 29.04.1915

Osmanlı tayyarelerinin Çanakkale zaferi
Donanma dergisi, Çanakkale’de düşmana meydanı dar eden Türk tayyarelerini
kapağına taşır ve altına şunu yazar: “Şâhid-i Zafer (Zaferin Şahidi): Osmanlı
tayyarelerinin Çanakkale önündeki zaferlerinden biri.”
Donanma dergisi iç sayfasında ise başarılı Türk pilotu “Tayyareci Mülazım-ı
Evvel Ali Rıza Bey”in fotoğrafını neşreder: “Bu cephede tayyarecilerimiz son
günlerde parlak muvaffakıyetler ihraz etmişlerdir. Tayyareci Mülazım-ı Evvel
Ali Rıza Efendi ile râsıdı Orhan Efendi’nin râkib bulunduğu (bindiği) harp
tayyarelerimizden biri (Seddülbahir) mıntıkasında düşman tayyarelerinden
birini ıskâta (düşürmeğe) muvaffak olmuş ve kuma oturmuş bir torpidonun
tahlîsine (kurtarılmasına) gelen bir kruvazör üzerine hücum edip bomba
atmış ve kruvazörü uzaklaşmağa mecbur etmiştir. Ba‘dehû bu harp tayyaremiz
kruvazör ve torpido muhribinin üzerinde bulunanlara mitralyözüyle ateş
açmış ve o esnada düşman tayyaresi tarafından düçar-ı hücum olmakla bunu
da derakap (derhal) ateşleri altında ıskata muvaffak olmuştur. 21 Teşrinisani
sene 1331 tarihli Tebliğ-i Resmî’den”
Donanma, 03.02.1916

576