Page 458 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE
KARA SAVAŞLARI İkdam, 8 Ekim 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Hamilton ve D’amade’ın idaresindeki askerlerin bir kısmı, İstanbul’a değil, fakat Selanik’e çıktı”

“Büyük Kemikli’de düşman ordugâhını bombaladık”
“Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“23 Eylül 331 (6 Ekim 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: Anafartalarda topçularımız Büyük Kemikli
civarındaki düşman ordugâhını ateş altına alarak ordugâhta büyük
karışıklık ve zâyiât husule getirmişlerdir. Arıburnu’nda fâsılalı surette
piyade ve topçu ateşleri teati edilmiştir.
Seddülbahir’de sağ cenahımız(ın) ilerisinde düşmanın patlattığı
lağımdan ve mutat üzere sol cenahımıza karşı icra eyledikleri topçu
ateşlerinden bir hasar olmamıştır.
Bir düşman monitörü aşırma endaht ile Gelibolu’yu bombardımana teşebbüs etmiş ise de bataryalarımız mukabele etmiş ve bir
mermi(nin) monitora isabet etmesiyle monitör uzaklaşmıştır.
2- Diğer cephelerde mühim bir şey yoktur.”
Tanin, 07.10.1915

“Anafartalar’da yeni tahkimatlara mani olduk”
“Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“25 Eylül 331 (8 Ekim 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde Anafartalar’da keşif kollarımız tahkimatla meşgul
düşman efradına bombalarıyla taarruz ederek tahkimata mâni olmuşlardır.
24 Eylül’de topçularımızın endaht ettiği mermilerden birinin Kemikli
Limanı’nda bir kruvazöre isabet etmesiyle kruvazör limandan firar etmiştir.
24 Eylül öğleden sonra İmroz Adası’nda zuhur eden yangın akşama kadar
devam etmiştir. Arıburnu’nda ehemmiyetsiz piyade ateşi ve bomba endahtı
teati edilmiştir. Seddülbahir’de sol cenahta topçularımız düşmanın bomba mahallini müessir ateşleriyle tahrip etmişlerdir. (…)”.
Sabah, 09.10.1915

Çanakkale’den çekileceklerinin ilk işaretleri
İngilizler, Gelibolu’daki askerleri Sırbistan’a gönderiyorlar
“Gelibolu’dan Selanik’e” başlıklı haberde, Hamilton’un fotoğrafı ile
Gelibolu-Selanik arasını gösteren bir haritayı görsel olarak kullanılır.
Görsellerin altında ise şöyle yazmaktadır: “Gelibolu’dan Selanik’e
giden yolu gösterir harita / İngiliz Kumandanı Ceneral Hamilton.”
Haber ise şöyledir: “Son haberlerle İngilizlerin Gelibolu’dan aldıkları
bir miktar kuvveti Selanik’e ihraca (çıkarmaya) teşebbüs ettiklerini
anlıyoruz. İngilizlerin bu kuvvete Gelibolu’daki kumandanları
Hamilton’u tayin ettikleri anlaşılıyor. (…) İngilizlerin Sırbiye’ye
gönderilmek üzere Selanik’e asker çıkarmalarına Yunanistan’ın
müsait bulunması kendisi için pek müşkil ve tehlikelidir.
Binaenaleyh, Yunanistan’ın İ’tilafçıların bu teşebbüsüne şiddetle,
hatta bilfiil muhalefet etmesi me’mûldür (düşünülmektedir).”

“Çanakkale Hezimetinden Sonra Makedonya Macerası”
Aynı başlığı taşıyan haberde Wiener Tagblatt gazetesinden şu satırlar
nakledilir:
“(Hamilton) ve (D’amade)ın idaresindeki asâkirin (askerlerin)
bir kısmı, İstanbul’a değil, fakat Selanik’e çıktı. Çanakkale’de kalan
diğer askerler de yakında aynı yolu takibe mecbur olacaklardır.
Müttefiklerin o kadar büyük bir gurur ve azametle başladıkları
hareket-i askeriye bu suretle emsalsiz bir hezîmetle netice-pezîr
(neticelenmiş) oluyor. İngiltere ve Fransa, kendilerince o kadar
istihkâr edilen (küçük görülen) Osmanlı kuvvâ-yı mehîbe ve
muazzaması (saygın ve büyük Osmanlı kuvvetleri) önünde düçar-ı
hezimet ve perişânî (hezimete uğrayıp perişan) oldular. Hilal-i
Osmânî bu iki devletin nüfuz ve haysiyetine müthiş bir darbe
indirdi. Bu darbenin bütün netayicini şimdiden keşf ü tahmin etmek
mümkün değildir.
Çanakkale hareketi ne kadar düçar-ı tevakkuf olursa oradaki Çanakkale’den Gidecekleri Anlaşılıyor
kahraman Osmanlı kıtaâtı da başka mahallere sevk edilebilmek ve Uzun süren ve İ’tilaf Devletleri açısından hiçbir gelişme
diğer cephelerde bir netice istihsal eylemek için o nispette serbest göstermeyen Çanakkale Savaşlarının bir süre sonra
kalabilecektir. Hiçbir muzafferiyet ihrâzına muvaffak olamayan İ’tilaf biteceği ve İ’tilaf Donanmasının çekileceğine dair
asâkiri, bu şerâ’it tahtında azimkâr ve harbe alışkın Bulgar ordusuna inancın giderek kuvvetlendiği günlerde yayınlanan şu
karşı tevcih-i silaha hazırlanmaktadır. karikatür, yenik donanmanın gidişini tasvir ediyor:
Çanakkale Muharebesi, muharebât-ı cihanın en ziyade mahkum-ı
akâmet olan teşebbüslerinden birini teşkil eder. İ’tilafçıların Selanik’e “Karagöz – Vay Mösyö Kikirik vay! Aynayı eline al da
asker çıkararak girişmek istedikleri Makedonya macerasının dahi bir haline bak! O vakit ne maskara olduğunu görür,
anlarsın. Köpekbalıklarına bile gülünç oldun. İstersen
aynı suretle neticeleneceği birçok alâ’imden (delillerden) istidlal bir daha gel de kahkahadan âlem patlasın.”
ediliyor (çıkartılıyor).” Karagöz, 16.10.1915
İkdam, 08.10.1915
458