Page 372 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 372
KARA SAVAŞLARI /
SEDDÜLBAHİR (AĞILDERE),
Basında
ANAFARTALAR VE SUVLA ÇANAKKALE
LİMANI ÇIKARMALARI The Illustrated London News , 7 Ağustos 1915
ZAFERİ
1915-1916
“Bir Fransız fırkası dört adet yeraltı lağımını içeren arazi üzerinden geçmekle
büyük kayıplara giriftar olmuştur”
“Asker nakliye gemisi batırılınca, Gelibolu’ya asker sevki durduruldu”
“Bir Düşman Nakliyesi Daha” başlıklı haber şöyledir: “Selanik 18 Temmuz – İngilizlere
mensup (Arnev Adoyis) askerî nakliye sefinesi Adalar Denizi’nde bir Alman tahte’l-bahri
tarafından torpillenerek gark edilmiştir. İşbu vakadan bahusus (özellikle) Alman tahte’l-
bahrlerinin mevcudiyeti(nin) tamamıyla tahakkuk eylemesinden dolayı İ’tilaf asâkirinin
(askerlerinin) Mondros’tan Gelibolu’ya nakl ve cephe-i harbe sevk ameliyâtı ta‘tîl edilmiştir
(durdurulmuştur).”
Tasfir-i Efkâr, 08.08.1915
7 Ağustos’taki şiddetli muharebeler
“25 Temmuz 331 (7 Ağustos 1915) tarihiyle Karargâh-ı
Umûmî’den tebliğ olunmuştur:
(…) 2- Çanakkale cephesinde: 24 Temmuz sabahı Arıburnu
karşısında ve şimalinde torpidolar(ın) himayesinde(ki) düşman
nakliye gemileri görüldü. Arıburnu’ndaki nakliye gemilerine
topçularımız tarafından ateş açılmış ve gemilerden birinde
yangın zuhur ederek uzaklaşmış ve bir mermi civardaki
mavnalardan birini hamûlesiyle (yüküyle) batırmıştır.
Diğer nakliyeler de şimale çekilmiştir. Öğleden evvel saat
dört buçukta Arıburnu’nda sol cenahta baskın harekâtıya
düşmanın toplanıp takviyesine zaman bırakmadan ufak bir
siper düşmandan istirdâd edildi (geri alındı). Düşman bu
siper sahasında üçyüzü mütecaviz maktul bırakarak firar etti.
Öğleden sonra saaat dörtte gemi ve kara toplarıyla sol cenahtaki
siperlerimize karşı düşman kesîf (yoğun) ve sürekli ateş açıp
müteakiben müteaddit (sonrasında çeşitli) hücum kollarıyla bu
siperlerimize takarrüp etti (yaklaştı) ve siperlerden bir kısmına
girdiyse de akşam üstü kısm-ı a‘zamı (büyük kısmı) düşmandan
istirdâd olunmuş, kalan cüz’i bir kısmındaki düşman
ateşlerimiz altında barınamaz bir hale gelmiştir. Seddülbahir’de
aynı gün öğleden sonra saat ikide düşman sağ cenahımızda
Sığındere cenubundaki siperlerimize karşı külliyetli topçu ve
piyade cephanesi sarf ettikten sonra taarruza kalktı. Telefât-ı
azîme (büyük can kaybı) ile püskürtüldü. İkinci defa icra
eylediği taarruzda da muvaffak olamayarak tard olundu. Bu
cenahta ileriye sivrilmiş siperlerimizden bir kısmı bir müddet
düşmanla kıtaâtımız arasında kalmış, nihayet akşama doğru son
şedîd hücumlarımızla siperlerin cümlesi düşmandan istirdâd
olunmuş ve bu siperlerde yerleşmek isteyen düşman bakiyesi
kâmilen süngüden geçirilmiştir.
Bu muharebede biri binbaşı, ikisi mülazım olmak üzere
altmış İngiliz esiri alındı. Bu taarruza iştirak eden düşman
alaylarından ikisinde ancak otuz-kırk kadar askerin sağ
kalabildiğini esirler beyan etmişlerdir...”
“Onbinlerce Fransız, İrlandalı ve Avustralyalı asker yaralı
olarak Mısır’da”
“Amerikalı Bahriye Zabitanının Mütalaası” başlıklı haberde ise
Amerikan subaylarının şu görüşlerine yer verilir: “... İngilizler
Çanakkale’de ilk ateş hattına İrlanda ve Avustralyalı asâkiri
(askerleri) dahi sevk eylemişlerdir. Bu asâkir Türkler tarafından
tamamıyla imha edilmiştir. Asya toprağındaki sahilin yalçın Fransızlar Gelibolu Muharebesi’nde
kayalarına karşı icra edilen hücum pek pahalıya oturmuştur. Senegalliler Türk esirleri götürüyor
On binlerce Fransız, İrlandalı, Avustralyalı asâkir mecrûhen The Illustrated London News, fotoğraflarla
(yaralı olarak) Mısır’daki hastahanelerde yatmaktadılar. Gelibolu’daki savaşı anlatır. “Fransızlarla Çanakkale
Amerikalı zabitanın efkârına nazaran (subaylarının fikirlerine Boğazı’nda: Gelibolu Muharebe Meydanı” başlıklı
göre) Çanakkale aleyhindeki harekât bilkülliye (tamamıyla) fotoğrafların altında şunlar yazmaktadır: “(Yukarıdan
bîhûdedir.”
aşağıya, soldan sağa) Bir silahın geride bıraktıkları, boş
kovanlar / Gelibolu’da Fransız Askerleri: Alay merasimi
“Lağımlı araziden geçen Fransız fırkası büyük kayıp verdi” / Savaşın Kanıtı: Seddülbahir Kalesi ve Kumsalı /
“Düşmanın Çanakkale’deki Son Mağlubiyetleri” başlıklı Arazinin hâlâ görülebilen izleri: En ünlü kumsallardan
haberinde, “... Bahusus bir Fransız fırkası dört adet [tahte’l-arz biri / Fransız İhtiyat Kampı’nda Aşı Baba Patlamasında
lağımları hâvî arazi ] (yeraltı lağımlarını içeren arazi) üzerinden bombaları izlerken / Gelibolu’da Tipik Bir Köy / Küçük
mürûr eylemekle (geçmekle) zâyiât-ı azîmeye (büyük kayıplara) Pınar Hendeğinde / Yedek Alay Sırasını Bekliyor / 12
giriftar olmuştur. Bu fırka ric‘ate mecbur edildiğinden kuvve-i Temmuz Muharebesinde Senegalliler Türk esirleri
mevcûdesinin kısm-ı a’zamını (büyük kısmını) maktul ve getiriyorlar / 12 Yaşındaki cengaver / Sedye Taşıyıcıları
mecruh (ölü ve yaralı) olarak meydan-ı mütarekede (mütareke işbaşında: Yaralı Fransız Generali taşırken”
meydanında) terk eylemiştir” deniliyor. The Illustrated London News , 07.08.1915
İkdam, 08.08.1915
372