Page 358 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE
KARA SAVAŞLARI Karagöz, 17 Temmuz 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Çanakkale’nin kapalı olması, fiyatlardaki yükselmenin en hakiki sebeplerini teşkil etmiştir”

Arıburnu’nda lağım muharebeleri
23 Temmuz 1915 tarihli “Tebliğ-i Resmî”:
“10 Temmuz 331 (23 Temmuz 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den
tebliğ olunmuştur:
1- Çanakakle cephesinde: 9 Temmuz’da Arıburnu’nda siper tahribi
maksadıyla karşılıklı lağım muharebeleri olmuştur. Sağ cenah
topçularımızın aşırtma mermileri(nin) tesiriyle düşman mevzileri
gerisinde husule gelen yangın hayli devam etmiştir.
Seddülbahir cihetinde hafif piyade ve fâsılalı topçu ateşleri teati
edilmiştir. 9-10 Temmuz gecesi Kerevizdere civarına yaklaşarak sol
cenahımızı bombardıman etmek isteyen düşman torpidoları Anadolu
bataryalarımızın ateşleriyle firara mecbur oldular. (…)”

Çanakkale’nin buğday fiyatlarına etkisi
“Çanakkale Boğazı ve Zahâ’ir Borsası” haberinde, Çanakkale Boğazı’nın
kapanmasının zahâ’ir piyasası üzerinde fevkalâde büyük bir tesir icra
ettiği belirtilerek, “... Rusya ve Balkan hükümetlerinin ihracatı 2.347
milyondan 144 milyon kileye tenezzül etmişir. (...) Baltık Denizi’nin ve
Çanakkale’nin kapalı olması, fiyatlarda meşhûd tereffü‘ün (yükselmenin)
en hakiki sebeplerini teşkil etmiştir” bilgisini veriyor.
Sabah, 24.07.1915

“Tebliğ-i Resmî”: Çıkarma iskeleleri bombardıman edildi
“12 Temmuz 331 (25 Temmuz 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den
tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: (Arıburnu)nda mütekabil lağım muharebeleri
yapılmıştır. 11 Temmuz’da bataryalarımız (Arıburnu) ihraç iskelesini
bombardıman ettiler.
(Seddülbahir) mıntıkasında, bermutat hafif ateş teati edilmiş ve sol
cenah karşısında Hisarlık’ın garbındaki düşman havan bataryası topçu
ateşlerimizle mevzi tebdiline mecbur edilmiş ve bilahare yine endahta
başlamış ise de ateşlerimizle susturulmuştur. (…)”

“Çanakkale’nin zabtı da, geçilmesi de mümkün değildir”
“Bî-taraf Bir Zabit Ordumuzun Gösterdiği Şecaatin Hayranı” başlığıyla
verilen Milli Ajans’ın haberi ise şöyledir: “Viyana 24 Temmuz – İstanbul’dan
avdet eden bî-taraf (tarafsız) bir devlete mensup bir zabit, Osmanlı
ordusunun gösterdiği şecaat ve besâletin hayranı olduğunu ve Çanakkale’nin
zabt u teshîri(nin) (geçilmesinin) kâbil olmadığını ve Türklerin tekmil
ordularına kifâyet edecek derecede mühimmat i‘mâl ettiklerini (Noye Fraye
Prese) gazetesi muharrirlerinden birine beyan etmiştir.”
Tasfir-i Efkâr, 26.07.1915

Arıburnu’nda topçu muharebesi ve düşman lağımlarının patlatılması
Savaşın 264. gününde yayınlanan “Tebliğ-i Resmî”:
“11 Temmuz sene 331 (24 Temmuz 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: 9-10 Temmuz gecesi Arıburnu’nda fasılalı topçu muharebesi oldu.
10 Temmuz sabahı merkeze karşı düşman lağımını iptal için mukabil olarak patlatılan lağım
iyi netice vermiştir. Öğleden sonra düşmanın iki Monitor sefinesi sol cerah mevâzi‘imizi
bilâ-netice bombardıman ederken topçularımızın mukabelesinden Monitör’ün birisine
tam bir isabet vâki‘ olmuş ve bu tesir ile her iki monitör uzaklara açılmıştır. Seddülbahir’de
10 Temmuz öğleden evvel sağ cenahımızda ufak bir siper cephesine karşı düşmanın icra
eylediği taarruz püskürtülmüştür Yine bu cenah siperlerimizle bataryalarımıza ateş açan
düşman bataryaları mukabil ateşlerimizle iskât edildi. Seddülbahir cenubunda tahkimatla
meşgul düşman efradı Anadolu bataryalarımızın ateşleriyle dağıtılmıştır...”

Hamilton’un azli isteniyor
“Ceneral Hamilton’un Azlini İstiyorlar” başlıklı haber ise şöyledir: “Viyana 23 Temmuz
– Times gazetesi, Çanakkale harekâtının ihzar ve tertibinde irtikap ettiği hatalardan nâşî
Ceneral Hamilton’un azlini talep etmektedir.”
İkdam, 25.07.1915

Arıburnu’nun Arıları Saldırıyor
Arıburnu Savaşları şüphesiz Çanakkale Savaşlarının en önemli cephelerindendir. Mayıs ve Haziran ayları boyunca süren
ve Yarbay Mustafa Kemal (Atatürk) tarafından komuta edilen Arıburnu Savaşları, kibirli ve azametli İ’tilaf amirallerini zor
duruma düşürmüştü:
“Hacivat – Karagöz, bu amiral ne kadar azametli; hele burnu da pek büyük!
Karagöz – Uulan, onun azameti falan yok. Burnunun büyüklüğü arı burnuna kondu da onun için… Birkaç gün sonra gör,
şişip şişip öyle bir patlayacak ki…”
Karagöz, 17 .07.1915

358