Page 356 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE
KARA SAVAŞLARI Servet-i Fünun, 29 Temmuz 1915
ZAFERİ
1915-1916

“7-8 Temmuz (20-21 Temmuz) gecesi düşman tenvir (aydınlatma) fişenkleri
ve bir torpidonun projektörleriyle bombardıman yapmıştır”

Düşman Arıburnu’nda 3 kez hücuma kalktı, hepsinde de kırılarak firar etti
262’inci günde yayınlanan “Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“9 Temmuz 331 (22 Temmuz 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: 7 Temmuz öğleden sonra saat dokuzbuçukta
(Arıburnu)nda düşman sol cenahımıza karşı evvela bombalarını kullandıktan
sonra süngü hücumuna kalktılarsa da ateşlerimiz altında kırılarak yine
yerlerine firar ettiler; sabaha kadar üç defa bu teşebbüslerini tekrar ettiler.
Üçünde de muvaffak olamayıp telefâtla yine siperlerine sürüldüler. 7 Temmuz
öğleden sonra (Seddülbahir)de düşman iki saat kadar sol cenahımızı topa
tuttu, bir netice elde edemedi. 7-8 Temmuz gecesi düşman tenvir (aydınlatma)
fişenkleri ve bir torpidonun projektörleriyle sağ cenahımızı aydınlatarak
bir müddet bombardıman etmiş ise de bu tesirsiz ateşlerine mukabeleye
bile lüzum görülmemiştir. (Kumkale) bataryalarımız (7-8) Temmuz gecesi
(Seddülbahir)’de düşman ordugâhına baskın ateşi icra ederken mühimmat
depolarına isabet eden bir mermi(nin) tesiriyle şedîd infilaklarla karışık bir
yangın hâsıl olmuş ve bu yangın iki buçuk saat devam etmiştir. 8 Temmuz’da
(Morto) Limanı’nda düşman ordugâhı ve topçu mevzileri müessir bir surette
bombardıman edildi. Düşman bu ateşlerimize neticesiz mukabele etti. (…)”

Zaferin vesikaları
“Vesâik-i Zafer” başlıklı fotoğraflı haberde düşmandan ele geçirilen silahlar
gösterilmektedir. Fotoğraf altı yazısında ise şöyle denilmektedir: “Çanakkale’de
muzafferiyetle çarpışan ordumuzun düşmanlardan iğtinâm eylediği eslihadan
(silahlardan) bir kısmı.”
Tasfir-i Efkâr, 23.07.1915

Tebliğ-i Resmî: “Lağıma karşı lağım patlattık”
“8 Temmuz 331 (21 Temmuz 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den
tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde: (...) 6 Temmuz’da (Arıburnu) mıntıkasında
merkezimizden düşmana karşı patlatılan lağım tamamıyla mukabil
düşman lağımları üstünde patlayarak on metre kutrunda (çapında) bir
tesir icra etmesi neticesiyle düşman lağımlarında çalışan efradın toprak
altında kaldıkları görülmüştür. (…)”

Düşmanın kaybı: 8 bin ölü, 27 bin yaralı ve 7 bin kayıp
“Asquit’in Beyanına Göre” başlıklı haberde, “İngiltere Reis-i Nuzzârı
(Başbakanı) Asquit, Avam Kamarası’nda İngilizlerin Çanakkale önünde
deniz ve karada düçar oldukları zâyiâtın 8.084 telef, 26.814 mecrûh ve
7.536 kayba bâliğ olduğunu (ulaştığını) beyan etmiştir” deniliyor.

Hamilton: Osmanlıların pek azîm bir ordusu var
“Hamilton’un Sözleri” başlıklı haber ise şöyledir: “The Manchester
Guardian’dan naklen Defans gazetesinin beyanına göre General
Hamilton bir gazete muharriri ile vuku bulan mülakatında demiştir ki:
“Hükümet-i Osmaniye’nin münhasıran Gelibolu Şibh-i Ceziresi’nin
müdafaası için isti‘mal edilebilir, pek azîm bir ordusu vardır. Türkler
hiçbir asker fîkdânı (yokluğu) hissetmiyorlar. Mühimmatları da vardır.
Bize karşı mütemadî mütekabil taarruzlar icra eylemektedirler.”

Hamilton’un mazereti; kötü hava şartları
“Ceneral Hamilton’un Mazereti” haberinde ise Hamilton’un şunları
söylediği bildiriliyor: “Türklerin üç büyük istihkâmı kuvvet ihracı
için üç büyük tehlike teşkil eder. Düşman tarafından bu derece kuvvâ-yı mühimme ile meşgul olan araziye asker ihracı, o derece
müşkilat-ı azîmeyi haizdir ki muharebe-i hâzıra tarihteki ‘Kuses’ muharebâtını andırıyor. Böyle bir muharebede muvaffak olmak
için başlıca şerâ’it-i havanın müsait olmasıdır.”
Daily Mail gazetesinden naklen ise şu cümleler veriliyor: “... (Sir John Hamilton) Çanakkale muharebâtından bize bir nebze
bahsetti. Fakat birçok şeyler ketm etti (sakladı). Bütün dünya adem-i muvaffakıyetimizi anladı, Alman tahte’l-bahrleri Bahr-i
Sefid’de zuhur edip ordumuzu üssü’l-harekesinden ayırdı ve iki günde iki İngiliz sefine-i harbiyesini batırdı. Hamilton bunu
düşünmediği gibi Türklerin de mitralyözlerle mücehhez olduklarını düşünmemiştir. Hakikat bizden birçok zaman gizlendi…”
Sabah, 22.07.1915

Düşmandan Ele Geçirilen Silah ve Mühimmat
Servet-i Fünun dergisinin kapağında yer alan fotoğraf, hem Çanakkale Savaşlarının vahşetini, hem de Türk Ordusunun
başarısını yansıtıyor: “Çanakkale cephesinde, Arıburnu ve Seddülbahir mıntıkalarında düşmanlardan iğtinâm olunan esliha
(silah) ve mühimmat-ı harbiyeden bir kısmı.”
Servet-i Fünun, 29.07.1915

356