Page 192 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 192
E-15
Basında
TAHTELBAHRİ’NİN ÇANAKKALE
BATIRILIŞI İkdam, 24 Nisan 1915
ZAFERİ
1915-1916
“Avrupa Harb-i Umûmisi başlayalı beri İngiltere bahriyesi yalnız bu vakada esir vermiştir.
Şimdiye kadar vukua gelen muharebât-ı bahriyede İngiliz efradı gark edilmiş, fakat esir olun(a)mamıştı”
İngiliz esirler İstanbul’da
Sabah, 22 Nisan 1915 tarihli sayısında, “İngiliz Üserâsı” haberinde, “3
zabit ve 22 neferden ibaret bulunan İngiliz üserâsı bu sabah İstanbul’a sevk
olunmuşlardır” diye yazar.
Sabah, ertesi günkü (23 Nisan tarihli) nüshasında ise “İngiliz Üserâsının
Vürûdu” başlığıyla şu gelişmeleri nakletmektedir: “Geçenlerde
Çanakkalesi’nde Osmanlı topçuları tarafından gark edildiği yazılan E-15
numaralı İngiliz tahte’l-bahri mürettebatından olup tahlis edilen (kurtarılan)
3 zabit ile efradından 22 kişi dün vapur-ı mahsus ile Dersaadet’e îsâl
edilip Galata rıhtımına çıkarılmışlar ve rıhtımda Merkez Kumandanlık
Yaveri ile inzibat-ı askerî me’mûrîni tarafından karşılanmışlar ve Merkez
Kumandanlığına nakl olunmuşlardır.
Üserâ denizden çıplak çıktıkları cihetle, kendilerine fes ve Osmanlı asâkirine
mahsus elbise iksa ettirilmiştir (giydirilmiştir). Üserâ miyânında Çanakkale
İngiliz Viskonsolosu Palmer(s) dahi bulunmaktadır. Üserâdan bir kısmı,
mecruh olduğu cihetle hastahaneye îsâl edilmişlerdir.”
Sabah, 23.04.1915
İşte İstanbul’a getirilen esirler
İkdam’da “İngiliz Üserâsı” başlığıyla yayınlanan İngiliz esirlerin
fotoğraflarının altında şunlar yazıyor: Üstte: “Çanakkale’de gark edilen
(E-15) İngiliz tahte’l-bahri mürettebatından olup İstanbul’a getirilen
üserâ.” Altta: “Çanakkale’de gark edilen (E-15) İngiliz tahte’l-bahrinin
İstanbul’a getirilen mürettebatı arasındaki zabitan: Soldan 1. Çanakkale
(Vis)konsolosu(!) Mülazım-ı Evvel (Palmers), 2. Tahte’l-bahrin İkinci
Kaptanı Mülazım-ı Evvel (Berays), 3. Tahte’l-bahrin tarassut memuru
Mülazım-ı Sani (Fitez Cerald).”
İkdam, 24.04.1915
“İngilizlerden alınan ilk esirler…”
Sabah gazetesi esirlere çok iyi davranıldığını, “Osmanlıların âlî-cenap”
davranışlarına maruz kaldıklarını anlattığı haberinde “...Denizden çıktıkları
zaman bittabii pek perişan ve bîtap bir halde bulunan İngiliz üserâsına derhal
efradımızın elbise, çamaşır ve kunduraları verilmiş ve mükemmel surette
giydirilip kuşatıldıktan sonra, Türk hasletini ilan eden bir tarz-ı âlîcenâbâne
ile istirahat ve tedavilerine ihtimam olunmuştur” bilgisini verir. Gazete
ayrıca, bu esirlerin savaş sırasında İngilizlerden alınan ilk esirler olduğunu
bildirir: “Avrupa Harb-i Umûmisi başlayalı beri İngiltere bahriyesi yalnız
bu vakada esir vermiştir. Şimdiye kadar vukua gelen muharebât-ı bahriyede
İngiliz efradı gark edilmiş, fakat esir olunmamıştı. Şu halde, ilk defa İngiliz
bahriyesinden esir alan(lar) Osmanlılar olmuş demektir.”
[… Üserâ-yı merkûme İstanbul’a getirilmişler, zabitanı ve yaralı neferâtı
(neferleri) arabalara bindirilerek Bab-ı Âli Caddesinden Harbiye Nezareti’ne
sevk olunmuşlardır. Güzergahta bulunan ahali üserâya karşı en ufak bir
hareket-i tezyîfiye ve tahkîriyede (aşağılayıcı ve tahkir edici bir harekette)
bulunmamak suretiyle haslet-i âlîcenâbânesini ispat etmiştir…]
Sabah, 25.04.1915
E 15’in bandırası Askerî Müze’de
sergileniyor
İkdam, Müze-i Askerî-i Osmanî
Müdiriyeti’nden gelen ilanı
yayınlar: “… Bataryalarımız
tarafından endaht edilen
merminin te’sîrâtıyla 4 Nisan sene
331 tarihinde gark ve mürettebatı
maa-zabit (zabitleriyle) esir edilen
son sistemde (E 15) numaralı
İngiliz tahte’l-bahrinin elde edilen
bandırası Başkumandan Vekili
ve Harbiye Nazır-ı Âlîsi Enver
Paşa Hazretleri tarafından yaver-i
harpleri vasıtasıyla bu kere Müze-i
Askerî’ye irsâl buyurulmuş ve
işbu nişâne-i zafer müzede enzâr-ı
iftihara vaz‘ edilmiş bulunmağla
ilan-ı keyfiyete ibtidâr kılındı.”
İkdam, 26.04.1915
192