Page 186 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

E-15
Basında
TAHTELBAHRİ’NİN ÇANAKKALE
BATIRILIŞI Tasfir-i Efkâr, 22 Nisan 1915
ZAFERİ
1915-1916

“15-E Tahte’l-bahrinden kurtarılan başlıca üserâ, tahte’l-bahrin çarkçıbaşısı,
tahte’l-bahrin ikinci süvarisi, İngiliz konsolosu (Palmer)”

“Denizaltından çıkan İngiliz Konsolosu, şimdi ağlıyor”
Milli Ajans’ın özel muhabirinin 6 Nisan tarihinde Çanakkale’den geçtiği haber:
“...Mağrûk 15-E tahte’l-bahrinin mürettebatını kurtarmak için askerimizin
göstermiş olduğu ulüvv–i cenab ve mertlik zaten bu gibi me‘âlî ile mâlî olan sahâif-i
celâdetimize yine parlak bir menkıb-i celâdet ilave etmiştir. Tahte’l-bahrin yediği
mermiler üzerine batmakta olduğunu gören karadaki efradımız, o ânda tehlikeyi asla
düşünmeyerek düşmanlarını kurtarmak için hemen denize atılmışlar ve ölümlerle
pençeleşe pençeleşe dört yüz metreye kadar yüzerek İngiliz efradını kurtarmışlardır.
Mahud İngiliz Viskonsolosu Palmers’i bir Zenci nefer omuzunda taşıyarak denizden
çıkarmıştır. Palmers’i, Harb-i Umûmî bidayetinde Goben ve Breslav zırhlılarının
Osmanlı sularına duhulüne (girişine) en evvela Çanakkale Kumandanı nezdinde
itiraz eden (kimse) olmuştu. Elyevm, Viskonsolos, me’yûs ve münkesir bir halde
bulunmakta ve ara sıra ağlamaktadır. Bu son muvaffakıyete ait şu menkıbeyi iş‘ârı
(duyurmayı) vazifeden addettim:
Tahte’l-bahre ateş açan bataryalarımızdan birine mensup sakallı bir neferin, şiddet-i
endahttan (atışın şiddetinden) kaşları, sakalları yanmıştı. Koca arslan, kendisini
ziyaret eden kumandana hitaben: ‘Ben görmedim amma arkadaşlar söylediler.
İngilizlerden esir almışız. Şimdi gözlerim de bütün bütün kapansa gam yemem,
demiştir.’ Yüzü gözü yanan diğer bir nefer de bu tarzda izhar-ı hissiyat eylemiştir
(hislerini bu şekilde göstermiştir).”
Sabah, 20.04.1915

“Konsolos mu, Casus mu, Zabit mi?”
Bu başlığı taşıyan haberinde Tasfir-i Efkâr, “Çanakkale’de bu defa batırılan
tahte’l-bahrden kimler çıktı?” diye soruyor. Palmers’in fotoğraflarını
yayınlayan gazetenin fotoğraf altı yazıları şöyle: “İlan-ı harbe kadar
Çanakkale’de İngiliz Devlet-i fahîmesinin(!) konsolosluğunu ifa eden
ve şimdi de tahte’l-bahrlerle Boğaz’ı zorlamağa teşebbüs edip nihayet
makhûren (kahrolmuş bir şekilde) yine Çanakkale’de esir düşen
(Palmers)in ba‘de’l-esare(t) (esir olduktan sonra) alınan ilk resmi”,
“Foto-Safvet, Çanakkale muhabirimiz tarafından gönderilmiştir”, “(E-
15) İngiliz Tahte’l-bahri Karanlık Limanda topçularımızın ateşiyle gark
edilirken”, “(E-15) Tahte’l-bahrinden kurtarılan başlıca üserâ”, “(Sağdan
sola) Tahte’l-bahrin çarkçıbaşısı, tahte’l-bahrin ikinci süvarisi, İngiliz
konsolosu (Palmer)”, “Bu resimler, tahtelbahir gark edilerek mürettebatı
esir edildikten sonra kendilerine verilen elbiseler ile alınmış ve muhabir-i
mahsusumuz tarafından gazetemize gönderilmiştir.”
Gazete araştırmaların, Avrupa’nın üç büyük devleti İngiliz, Fransa ve Rusya’nın okul, konsoloshane gibi resmî binalarının
Osmanlı aleyhine çalışan merkezler halinde olduklarını ortaya koyduğunu belirterek, “Mekteplerin, konsoloshanelerin birer
propaganda merkezi, kaçak silah deposu olduğunu öğrendikten sonra bugün de bu üç devlet tarafından, kendileriyle dost
olduğumuz zamanlarda, hariciye memuru sıfatıyla memleketimize gönderilen eşhasın da tebdil-i kıyafet etmiş zabitler, yani sefîl
casuslar olduğunu görüp anlıyoruz...” diye yazıyor.
Tasfir-i Efkâr, 22.04.1915
Batırılan bir denizaltının esir mürettebatı
18 Mart’tan sonra Çanakkale Boğazı’na daha çok denizaltılar giriyor, mayın taraması, rasat gibi faaliyetler yürütüyordu. İşte bu
denizaltılardan biri olan İngilizlerin E 15 denizaltısının esirleri arasında İngiltere’nin eski Çanakkale (vis)konsolosu da vardı…
29 Nisan 1915 tarihli Servet-i Fünun’un ilk sayfasındaki fotoğraf esirleri ve konsolos Palmers’i gösteriyor:
Fotoğraf altı: Çanakkale’de Boğaz dahiline girmeye teşebbüs ederek bataryalarımızın ateşiyle gark edilen İngilizlerin (E 15)
taht’el-bahrinden kurtarılıp esir edilen ve Dersaadet’e getirilen İngiliz zabitan ve efrad-ı bahriyesiyle, magrûk (batık) tahte’l-
bahr içinde zuhur eden sâbık İngiliz Çanakkale (vis) konsolosu ‘Palmer(s)’ (Sâbık konsolos ‘Palmer(s)’ resimde + işaretiyle
gösterilmiştir.)”
Servet-i Fünun, 29.04.1915
186