Page 114 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Tasfir-i Efkâr, 19 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Bir zırhlılarını batırdık”

Mustafa oğlu Mehmed Çavuş düşmanı karaya çıkartmadı
“Karaya asker ihracı teşebbüsü, nasıl akîm bırakılmıştır?”
18 Mart 1915 yani Rumi takvimle 5 Mart günü gerçekleşen
bombardıman öncesi de düşman sahile asker çıkarmak için birçok
teşebbüste bulunmuştu. Bunlardan en önemlisi, kuşkusuz, Mehmed
Çavuş’un büyük bir dirayetle önlediği, Rumi 3 Mart’ta gerçekleşen
teşebbüstü. Düşmanın sahilde tutunmasını önleyen Mehmed Çavuş’un
bu kahramanlığı gazetede Volf Ajansı’ndan naklen şu şekilde anlatılıyor:
“Volf Ajansı’nın Çanakkale muhabir-i mahsusu Mart’ın üçünde
‘Seddülbahir’ ve ‘Kumkale’ye düşman filoları tarafından vuku
bulan taarruza dair salahiyyettar (yetkili) bir menbadan aldığı
âtideki malumatı tebliğ ediyor: ‘Düşman ‘Seddülbahir’ ve ‘Kumkale’
istihkâmlarına karşı pek yakından ateş açmıştır; sekiz düşman gemisi sabahtan akşama kadar bombardımana devam etmişler
ve tahminen bin kadar mermi atmışlardır. Maamafih Osmanlı piyade kıtaâtı (askerleri) bu ateşe rağmen bir adım bile geri
çekilmemişlerdir. Düşman, toplarının himayesi altında, karaya bir miktar asker ihracına (çıkarmaya) muvaffak olmuş ise de
Osmanlı piyadelerinin bunlara tüfenk ve bombalarla mukabele etmeleri üzerine düşman bu askeri daha 400 bahriye neferi ile
takviyeye, nihayet akşama doğru (70-80) telefât verdikten sonra gemilerine almağa mecbur olmuştur. Asâkir-i Osmaniye’nin bu
muharebede gösterdikleri itidal-i dem (soğukkanlılık) hakikaten sezâvâr-ı takdirdir (takdire layıktır). Düşmanın ‘Seddülbahir’e
çıkardığı (60) nefer, Mustafa oğlu Mehmed Çavuş’un kumandası altında bulunan yirmi nefer tarafından süngü hücumu ile tard
edilmiştir. Asâkir-i Osmaniye’den 6 şehid ve 35 mecruhtan başka zayiat yoktur.”
Tasfir-i Efkâr, 19.03.1915

Özel Muhabir Agah, Çanakkale’den bildiriyor:
“Askerlerimiz sürur ve sıhhat içindedir”
Tasfir-i Efkâr’ın muhabiri savaş alanından özel haber yaparak göndermekte, bu ayrıcalıklı durumu
ise gazete “Muhabirimiz Çanakkale’de” başlığıyla duyurmaktadır. Bir anda gazeteyi rakiplerinden öne
çıkartan bu hareketin gerekçesi şöyle açıklanıyor:
“Çanakkale’de cereyan eden vekâyi-i harbiyenin (harp vakalarının) ehemmiyetine mebni, hadisatı
daha yakından takip eylemek ve tafsilat-ı lazime ile de gazetemize bildirmek üzere muharrirlerimizden
birini Kal‘a-i Sultaniye’ye gönderdik. Muhabirimiz, Çanakkale’ye muvâsalat etmiş (ulaşmış) ve dün
sabah, –şüphesiz, son bombardımanın ibtidarından (başlamasından) evvel– matbaamıza âtideki
telgrafnameyi keşîde eylemiştir (çekmiştir).
Çanakkale 5 Mart (Sabah) – Düşman donanması, bir haftadan beri ciddi hiçbir taarruzda
bulunmamıştır. Gecenin zulmünden istifade etmek isteyen torpil taharri (arama) gemileri, torpidoların himayesi altında
olarak tekarrüp eylemekte (yaklaşmakta) iseler de, bataryalarımızın açtığı ateş altında hasar-dîde olarak geri kaçmağa mecbur
olmaktadırlar. Arasıra ‘Maarız’ Körfezi’nde icra-yı faaliyet eden düşman gemilerinden dün aşırma endaht (atış) ile ‘Maydos’
kasabasına beş mermi atılmıştır.
Amerikan sefiri, istihkâm ziyaretinde
Adliye Nazırı İbrahim Bey’le Ayan azasından Fuad ve Hüsnü Paşalar, Şerif Haydar Bey ve Amerika Sefiri Mösyö Morgantav dün
buraya gelerek istihkâmâtı ziyaret etmiştir. Ve karargâhta şereflerine keşîde olunan ziyafette hazır bulunduktan sonra akşam üzeri
İstanbul’a avdet eylemişlerdir. İstihkâmâtı ziyaret eden bir sefir, teb‘a-yı ecnebiyeden (yabancı uyruklu) bir zata, bataryalarda hiçbir
hasar göremediğini ve vesait-i müdafaanın pek mükemmel surette tertip ve ihzar olunduğunu söylemiştir. Düşman, şimdiye kadar
istihkâmâtımıza karşı (15) bin mermi atmış ve fakat malum olduğu üzere ümit ettiği te’sirât ve tahribatı ikâ‘a muvaffak olamamıştır.
Tebligat-ı resmiyede dermiyen olunacağı veçhile şehid ve mecruhlarımız pek mahduttur. İstihkâmâtı kısmen gezdim. Askerimiz
sürur içinde olup ahval-i sıhhiye ve maneviyesi de pek mükemmeldir. Çanakkale şehrinde tam bir huzur ve emniyet hüküm-
fermâdır. ‘Seddülbahir’de büyük bir şecaat ve besâlet ibraz etmiş olan kahraman Mehmed Çavuş iade-i afiyet eylemiştir. Âgâh”
Tasfir-i Efkâr, 19.03.1915

“Fransızların Bove Zırhlısı gark edildi”
Tasfir-i Efkâr, tam bir gazetecilik yaparak, ertesi gün Fransız Eslihası: 2 adet 30 buçuk santimlik (45) çap tûlünde büyük
Bove zırhlısının fotoğrafı üzerinde yer alan yukarıdaki top, 2 adet (27) santimlik (45) çap tûlünde keza büyük top, 8
adet 14 santimlik (45) çap tûlünde mutevassıt top, 8 adet 10
manşet ile çıkar. Fotoğrafın altında ise şu yazmaktadır: santimlik ve (45) çap tûlünde keza mutevassıt top, (24) adet
“Karargâh-ı Umûmî’den dün vuku‘ bulan tebligatla gark de (4) buçuk santimlik küçük top.
edildiği bildirilen Fransızların ‘Bove’ Zırhlısı.”
Haberde ise, beklenmedik saldırının, bir aylık bir sükunet Sür‘ati: 18 mil – Fiyatı (1.200.000) İngiliz Lirası.
döneminden sonra geldiğine dikkat çekilerek, saldırının mMürettebatının mikdarı, vakt-i hazarda (621) kişi, vakt-i
seferde (1.000) kişi.
esas sebebi şu şekilde açıklanıyor: “Galiba müşterek Fransız (Bove), 1896 senesinde deryaya tenzil edilmiş (indirilmiş)
ve İngiliz filoları, bir aylık taarruzlarından hâsıl olan olup (18) senelik bir hayata malik demektir.”
ehemmiyetsiz netâyicin, Balkanlarla sair muhitlerde tevlit
eylediği sûi-te’sîrâtn sevk ü ilcâsıyla (zorlamasıyla) olmalı “Düşman artık daha ziyade düşünecek”
ki Boğazlara karşı yeniden şiddetli hücuma başladılar. Bu “Vaziyet-i Umûmiye-i Harbiye” başlıklı kısımda ise şu
mühacemâtın şimdilik hâsıl ettiği netice ise, büyücek bir görüşlere yer veriliyor: “... İstihsal olunan bu parlak
düşman gemisinin Çanakkale pişgahında batmış olmasıdır. neticeden dolayı Boğaz’ın kahraman müdafileri cidden
Bu gark keyfiyeti, Boğaz müdafaası hesabına şüphesiz büyük
bir muvaffakıyettir. ‘Bove’ zırhlısına gelince, bu gemi Fransız şayan-ı tebriktirler. Daima muvaffakıyetsizlikle icra-yı
filosuna mensup oldukça eski bir zırhlı olmakla beraber, hareket etmiş olan düşman filosu, dünkü darbeden sonra,
hücum ve savletini tekrar etmek için elbette daha ziyade
yine hatırı sayılır sefâin-i harbiyeden addedilebilir… düşünmeğe mecbur kalacaktır.”
‘Bove’nin ebâd ve kuvvetini ber-veçh-i zîr derç eyliyoruz: Tasfir-i Efkâr, 19.03.1915
Sefinenin cesâmeti: (12.205) ton

114