Page 386 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
ÇANAKKALE
KARA SAVAŞLARI İkdam, 16 Ağustos 1915
ZAFERİ
1915-1916

“15 yaşındaki Ali Reşad, Türk Ordusu’nun en genç çavuşu...”

“Meariz Körfezi’nin kuzeyine yapılan çıkartma
ehemmiyetsiz bir nümayiştir”
“Çanakkale’ye Son İhraç Teşebbüsü Hakkında” başlıklı haberinde
İkdam şunları naklediyor: “Rumi 24 ve 25 (6-7 Ağustos 1915)
tarihlerinde vuku bulan ihraç ameliyâtına dair vârid olan malumat-ı
mütemmime ve mevsûka, ameliyat-ı mezkûrenin, İngiliz ve
Fransızların iddia ettikleri kadar mühim olmadığını irâe eylemektedir.
Meariz Körfezi’nin şimalinde vuku bulan ihraç ameliyesi, adi ve
ehemmiyetsiz bir nümayişten ibaret idi. Karaya ihraç edilen bir müfreze yirmi kadar maktul bırakarak derhal gemilerine firara
mecbur edilmiştir. Mezkûr müfrezeden tek bir nefer bile sahilde kalmamıştır.”
İkdam, 16.08.1915

“Düşman sahile kaçmış, siper ve tarlalar cesetlerle dolmuştur”
“En Son Haberler”de “Düşmanın İnhizâm-ı Müthişi (Müthiş Bozgunu)” başlığıyla
ve özel muhabir anonsuyla verilen haber, çoğunlukla o gün yayınlanan resmî
tebliğin yorumlanmış halidir: “30 Temmuz 331 (12 Ağustos 1915) akşamı düşman
karaya bir alayı mütecaviz kuvvet çıkarmış ve kıtaâtımıza taarruz etmişti. Yapılan
bir mukabil hücum neticesinde düşman def‘ ü tenkil edilmiş ve birkaç yüz metre
takip olunduktan sonra muhtelif mahallerden sarılarak sıkıştırılmıştır. Nâçar
(çaresiz) ve perişan bir suretle sahile kaçan düşman nâ-kâbil-i tahmin telefâta
düçar olmuş (tahmin edilemez can kayıplarına uğramış) ve siperler, tarlalar
ecsâd (ceset) ve yaralılarla dolmuştur. Bu muharebede bir zabit (ile) miktar esir
aldık. 31 Temmuz (13 Ağustos 1915) sabahı pek mahirane îfâ-yı vazife eden topçumuz, düşmanın bir taburunu ateşiyle imha ve
ifnâ etti. Kurtulanlar acele sahile iltica ettiler. Yine bataryalarımız düşman gemilerine ateş açmış ve bir kruvazörlerinde müteaddit
isabet vâki‘ olması üzerine, cümlesi firar etmişlerdir. Arıburnu’nda ateşimizle düşmana birçok telefât verdirildi. Bir de asker dolu
mavna batırıldı. Bu cephede de düşmanın bomba mahallini topçumuz tahrip ve ilerî çıkarılan keşif kolumuz da birkaç çuval bomba
iğtinâm etti. Düşmanın Seddülbahir cephesindeki bomba mevzileri topçu ateşlerimizle berhava olmuştur.”

“Son muharebede 10 bin ölü verdiler”
“10.000 Maktûl” başlıklı haber şöyledir: “Viyana 13 Ağustos – (Tided) gazetesi ahîren Gelibolu önünde vukua gelen muharebâtta
İngiliz ve Fransız ordusunun düçar olduğu zâyiâtı yalnız maktul olmak üzere (10.000) kişi tahmin ediyor.”
Sabah, 15.08.1915

Son muharebelerde alınan esirler İstanbul’da
“Üserâ Vürûdu (Esirlerin Gelişi)” başlıklı haber: “Gelibolu Şibh-i
Ceziresi’nde (yarımadasında) vukua gelen son muharebelerde
düşmandan alındığı tebliğ-i resmîlerde zikr olunan üserâdan
(esirlerden) bir kafile dün sabah şehrimize vâsıl olmuş ve Bâb-ı
Âlî Caddesi tarîkiyle (yoluyla) Harbiye Nezareti’ne îsâl edilerek
(ulaştırılarak) Merkez Kumandanlığı’na teslim edilmişlerdir. Üserâ
(esirler) henüz pek genç bir sinnde (yaşta) olup İngilizlerden
mürekkepti (oluşuyordu).”
Sabah, 16.08.1915

Berliner Illustrierte Zeitung da Çanakkale cephesinden fotoğraflar
yayınlar. Bu fotoğrafların altında yukarıdan aşağıya doğru şunlar
yazılıdır:
“Bir Çanakkale seyahatinden fotoğraf: Gelibolu yarımadasında Türk
birliklerinin sevkiyat kolu.
General Esat Paşa, Gelibolu Kuzey Cephesi Komutanı.
Çanakkale savunmasındaki ağır havan toplarından biri.
Düşman tarafında: İngiliz kara indirme birliklerinin topları
muharebe halinde.”
Berliner Illustrierte Zeitung, 22.08.1915

Ali Reşad Çavuş’un Macera Dolu Hikâyesi
Savaştaki kahramanlarla ilgili hikayeler sadece Osmanlı basınında değil Alman basınında da yer alıyordu. Berliner Illustrierte
Zeitung gazetesi, Dr. Bollmoeller’in kaleminden 15 yaşındaki Ali Reşad Çavuş’un macera dolu hayat hikâyesini aktarıyor:
Fotoğrafın altında şu ibareler yer alıyor:
“Türk ordusundaki en genç çavuş olan 15 yaşındaki Ali Reşad’ın macera dolu hayat hikâyesi, Dr. Bollmoeller tarafından
anlatılıyor.”
Berliner Illustrierte Zeitung, 22.08.1915

386