Page 288 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
KARA SAVAŞLARI / ÇANAKKALE
ÜÇÜNCÜ KİRTE MUHAREBESİ Servet-i Fünun, 10 Haziran 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Hiç de beklenilmedik bir zamanda Çanakkale’ye kadar gelen Alman tahte’l-bahrleri,
düşman sefâin-i harbiyesinin huzur ve rahatını ihlal eyledi”

“Düşmanın Arıburnu tarassut mevzileriyle
Seddülbahir’deki topçularını bombaladık”
“Tebliğ-i Resmî: 26 Mayıs 331 (8 Haziran 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur: 1- Çanakkale cephesinde dün mühim bir hareket olmadı.
‘Arıburnu’nda düşmanın tarassut mevzii topçu ateşlerimizle dün sabah tahrip edildi.
Anadolu Boğaz bataryalarımız dün dahi (Seddülbahir) cihetinde düşman topçularıyla
ordugâhlarını ve nakliye gemilerini muvaffakıyetle bombardıman ettiler. Bir nakliye
gemisinde mermi isabetinden yangın zuhur etmiş ve gemi batmak üzere yana yatmıştır.
Ateşlerimizden müteessir olan diğer nakliye gemileri alelacele demir alıp açılmışlardır…”

“Düşmanlarımızın Rahatı Bozuldu!..”
Aynı başlıklı haberin fotoğraf altı yazıları şöyledir: “Çanakkale karşısında durmakta
ısrar eden düşmanlarımızın son üç dört gün zarfında uğradıkları zâyiâttan: (Mondros)
Limanı’nın mühimmat depoları, ağleb-i ihtimâl tayyarelerimiz vasıtasıyla tahrip ve
(Bozbaba) Adası civarında da (12.000) tonluk bir muavin kruvazör torpil ile gark
edilirken. / Düşmanlarımızın Yunan bî-taraflığını ihlal eylediklerinin nâ-kâbil redd ü
cerh (reddedilemez) delâilinden (delillerinden): (Mondros) limanında düşmanlarımızın
nakliye sefâini.” Yazının altında da şu not da bulunmaktadır: “Bu fotoğrafî, ahîren elde
edilen bir Fransızca gazeteden aynen nakl edilmiş olduğu cihetle sıhhatinde şüphe caiz
değildir.”

Çankakale’yi kolay av zanneden düşmanın başına gelenler
Haberde ise şu ilginç tespitler bulunuyor: “Balkanlar Harbi’nden pek bîtap çıktığımızı
ve o faciada zâyi‘ ettiğimiz vesait-i maddiyenin onda birini bile istikmal ve telafiye vakit
bulamadığmızı hesap ederek bizi Çanakkale’de pek nâçar ve aciz bir halde görecekleri
zannıyla makam-ı Hilafetin kapılarına akûrane (kudurmuşçasına) hücum eden
düşmanlarımız, bütün tahmin ve hesaplarında yanıldıklarını pek çabuk anlamışlardı.
(…) Düşmanlarımızın bu emniyet ve rahatları çok sürmedi, hiç de beklenilmedik bir
zamanda Çanakkale’ye kadar gelen Alman tahte’l-bahrleri, düşman sefâin-i harbiyesinin
huzur ve rahatını, emniyet ve selametini tamamen ihlal eyledi. (...) Diğer tarafdan (…)
tayyarelerimiz de havadan hücuma başlayarak İngilizleri, üssü’l-hareke ittihaz ettikleri
Adalar’da taciz etmeğe, mühimmat depolarını tahrip ve ihrâk ederek (yakarak) kendileri
için Adalar’da bile emniyet ve selamet-i tâmme bulunmadığını ispata başlamışlardır.
(…)”
Tasvir-i Efkâr, 09.06.1915

Topçularımız, Arıburnu’nda düşman mevzilerini tahrip etti
25 Mayıs 1331 (7 Haziran 1915) tarihli “Tebliğ-i Resmî” şöyledir:
“1- Çanakkale cephesinde Arıburnu’nda: Düşmanın bomba endahtına mahsus inşa
ettiği mevzile, bunun civarındaki siperler dün topçu ateşlerimizle tahrip edilmiştir.
Seddülbahir’de iki gündür taarruz için bütün kuvvetini isitmal ettiği halde felaketli
bir akıbetle yine mevzilerine sürülen düşman, bu tesir altında henüz bir hareket ve
mevcudiyet gösterememiştir.
Anadolu bataryalarımız dün Seddülbahir civarında bozgun düşman kıtaâtıyla topçu
mevâziini (mevzilerini) ve cephane kollarını muvaffakıyetle topa tutmuş ve bir düşman
bataryasını iskât etmiştir (susturmuştur)…”

“Mondros Mühimmat Deposu Berheva Oldu”
Aynı başlıklı haber: “Atina 6 (M.A.) – 1 Haziran tarihiyle Selanik gazetelerine iş‘âr
ediliyor (bildiriliyor): Bir taarruz-ı havaî neticesinde Mondros’ta bulunan mühimmat
deposu tahrip edilmiştir.”

“5-6 Haziran gecesi düşmanın kaybı, 3 binden fazladır”
“Çanakkale’de” başlıklı haberde düşmanın kaybı hakkında şunlar yazıyor: “Çanakkale,
25 (M.A.) – 23-24 Mayıs (5-6 Haziran) gecesi Arıburnu’nda vukû‘ bulan muharebât
esnasında İngilizler(le) Fransızlar yalnız maktul olarak (3.000)den ziyade zâyiât maktul
vermişlerdir. Seddülbahir mıntıkasındaki düşmanın uğradığı zâyiât ise bu miktardan
pek fazladır. Askerimizin bu muharebât esnasında yine şecaat harikaları göstermiş
olduklarını bildirmiştim. Zabitan ve efradımızın aynı aşk-ı zafer ile hücum etmişler
ve düşmanı püskürtmüşlerdir. Bir alay müftüsü ve bir tabur imamı Livâ-yı Ahmedî ve
Hilal-i Osmanî’nin i‘lâ-yı şân u celâdeti uğrunda zafere koşan kıtaâtla hücuma iştirak
ederek ihrâz-ı mertebe-i şehadet (şehadet mertebesini elde) etmişlerdir.” (M.)
Tanin, 08.06.1915

Bir Zırhlının Batışı
Osmanlı basınında zaman zaman Amerikan basınından da alıntılar yapılıyordu. 18 Mart 1915 tarihindeki deniz savaşında
batırılan Irresistible zırhlısıyla ilgili fotoğraf, iki aydan uzun bir süre geçtikten sonra Servet-i Fünun’da yer alıyordu:
“Kal‘a-i Sultaniye’de gark olan İngiliz İrrezistbıl zırhlısının esna-i gark(ın)daki manzarası (Bir Amerika gazetesi muh(a)
birinin fotoğrafîsinden)”
Servet-i Fünun, 10.06.1915

288