Page 232 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
KARA ÇANAKKALE
SAVAŞLARI Sabah, 11 Mayıs 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Düşman Arıburnu ve Seddülbahir civarında yine ihraç mahallerinde mahsur bir halde”

İşte 25 Nisan’da başlayan kara harekâtının gün gün ayrıntıları
Milli Ajans tarafından 10 Mayıs tarihinde gazetelere geçirilen (ganimet olarak alınmıştır). Düşmanın bugünkü zâyiâtı pek
ziyade olmuştur. Bir nakliye gemisiyle birçok kayıklar batırıl-
bu detaylı haber, Sabah’ta şu şekilde yer alıyordu:
mıştır. Bugün düşman medhal civarında Seddülbahir cihetinde
mahsur kalmış, yalnız Kumkale’den Yenişehir’e taarruz teşebbü-
“Çıkartma esnasında 2 torpido batırılmıştır” sünde bulunmuştur. Düşmanın işbu taarruzu, büyük zâyiâtla ve
“11 Nisan (24 Nisan 1915) – Şafakla beraber kısmen sisli bir üç makineli tüfenk, külliyetli esliha ve mühimmat bıraktırarak
hava içinde görülebilen 11 zırhlı, takribem 25 kruvazör, 30 tor- firara icbar suretiyle def‘ edilmiştir. Bu ric‘at üzerine gece esna-
pido, 80’i mütecaviz nakliye gemisi ile düşman Saros Körfezi’n-
den Beşike Limanı’na kadar müteaddit gruplar halinde dağılmış sında tel örgüleriyle ve yeni takviye kıtaâtıyla kendini muhafaza
ve şibh-i cezire sevâhiline (yarımada sahillerine) ve Kumkale, etmeğe çalışan düşmana tarafımızdan bir baskın yapılmıştır ve
Beşike civarına ateş açmış, Kabatepe şimalinde Arıburnu, Sı- Kumkale tahliye ettirilmiştir. Düşmanın zâyiâtı ziyadedir. Fran-
ğındere, Morto Limanı, Seddülbahir, Tekeburnu, Kumkale ci- sızlardan bir kısım zabitan ve efrad (subay ve erler) esir edilmiş-
tir. Üserâ miyânında iltica etmiş Müslümanlar(da) vardır.
varına ihracâta teşebbüs etmiştir. Aynı zamanda yirmi kadar
harp gemisi Boğaz medhalinden ayrılmıyor ve bütün ihracât “Düşmanın zâyiâtı, 10 bin kişi tahmin olunuyor”
mahalleri ayrıca filo tarafından himaye olunuyordu. Doğrudan 15 Nisan (28 Nisan 1915) – Düşman filosunun bu sabah bah-
doğruya sahil kenarında yalnız ileri karakollarımız ve tarassut ren icra ettiği taarruz neticesinde ‘Jan Dark’ yanmakta olduğu
kıtaâtımız bulunuyordu. Binaenaleyh akşama kadar yalnız ileri halde Bozcaada’ya çekilmiş, Majestik topçu mermiyâtımızın
karakollarımız işgal ile iktifa etmiş ve kuvvâ-yı asliyemiz sahilde
ciddî muharebât tasmim etmemişlerdir. İleri karakollarımızın isabetleri ile uzaklaşmış, bir İngiliz torpido muhribi batmıştır.
muharebâtı esnasında düşmanın birçok römorkör ve sandalları Düşman, Seddülbahir civarındaki kuvvetini takviye ederek iler-
devrilmiş ve Tekeburnu’nda ufak bir kıtamız süngü hücumuy- lemeğe çalışmış ve kıtaâtımızın taarruzuna düçar olması üzeri-
la düşmanı kâmilen mahv etmiş ve karakollarımız vazifelerini ne tekrar ihraç noktası civarına ric‘at etmiştir. Düşmanın zâyiâtı
ziyade idi; onbine yakın tahmin olunmuştur ki üserâ bu miktarı
talep olunduğundan ziyade ifa ve lüzumundan fazla düşmanı te’yid ettikten maada ihraç kumandanlarından iki ceneralin de
düçar-ı zâyiât eylemişlerdir. Yalnız Kumkale’de bir Fransız ta- mecruh olduğunu ve Anadolu sahilinden icra edilen ateşlerimi-
burundan karaya çıkıncaya kadar geriye yüzden fazla mecruh zin düşmana hassaten tesir ettiğini ilave eylemişlerdir. Kabate-
gönderildiği ve birkaç mitralyöz(ün) kayıktan çıkamadan ba- pe şimalinde bugün düşmana tarafımızdan bir baskın yapılmış
tırıldığı üserâ (esirler) tarafından nakl olunmuştur. Bu esnada ve iki makineli tüfenk iğtinâm olunmuştur. Bugün son vaziyet
düşmanın bir torpido muhribi gark edilmiştir.
İleri karakol müsâdemesini müteakip Arıburnu civarına çıkan düşman Arıburnu ve Seddülbahir civarında yine ihraç mahalle-
düşman ilerlemeğe teşebbüs etmiştir. Bunun üzerine kıtaâtımız rinde mahsur bir halde.
tarafından icra edilen taarruz ile düşman büyük zâyiât vererek
ric‘ate ve ilk ihraç nikâtı (çıkartma noktaları) civarına ilticaya “Düşman, kasaba ve hastaneleri bombalıyor”
16 Nisan (29 Nisan 1915) – Yirmi beş kadar (düşman) sefine-i
(sığınmaya) mecbur olmuştur. Düşman bu akşama kadar ihraç harbiyesi, kısmen Saros sahilini ve kısmen Kabetepe sahilini
mahallerinden hiç ilerleyememek üzere Arıburnu, Sığırder (Sı- bombardıman etmiştir. Saros’ta teşebbüs ettiği ihraç hareketi
ğındere), Morto sahili (ile) Kumkale’ye asker çıkarmıştır. 12-13 suhûletle men‘ edilmiştir. Kabatepe şimalinden düşman taar-
gecesi düşman takviye kıtaâtıyla yalnız Kumkale’den ilerlemeğe ruza teşebbüs etmiş ve bu taarruz tamamen akîm bırakılarak
teşebbüs etmiştir. Düşmanın dört defa tekerrür eden bu teşeb- ric‘at ettirilmiştir. Seddülbahir civarında düşman yeniden takvi-
büsleri, her defasında azîm zâyiât ile def‘ olunarak Kumkale’den
ilerletilmemiştir. ye kıtaâtı çıkarmış fakat ilerleyememiştir. Düşman bugün sabit
balon ve tayyare tarassudâtıyla Maydos hastahanesini ve May-
dos kasabasını bombardıman etmiş ve üzerinde Hilal-i Ahmer
“Düşman bugün sahilden ilerlemeye imkan bulamamıştır”
13 Nisan (26 Nisan 1915) – Düşmanın bugün öğleden evvel işaretini taşıyan hastahaneyi yakmıştır. Hastahane içinde birçok
İngiliz mecruhları (da) vardı. Ahaliden ihtiyar erkek ve kadın ve
(16) zırhlı ve birçok torpidolardan mürekkep bir kuvvetle icra çocuk olarak zâyiât vardır.
eylediği taarruz def‘ olunmuştur. Bu taarruz öğleden sonra beş
saat kadar altı defa tekrar etmiş ve her defasında düşman ancak Arıburnu’nda süngü hücumuyla gelen başarı
kısa bir mukavemet ibraz edebilmiştir. Aynı zamanda medhal 17 Nisan (30 Nisan 1915) – Düşman bugün Arıburnu cephe-
civarında ihracâta çalışıyordu. Bu esnada bir kruvazör direkleri sinden sağ cenahımıza doğru ilerlemiş, süngü hücumuyla he-
kırılarak Bozcaada’ya çekilmiş, bir torpido muhribi gark olmuş,
Morto Limanı’nda ve Kumkale civarında birçok römorkörler men tard edilmiştir. Arıtepe şimalinde yeni ihracâta teşebbüs
ve römorkörlerle cerr edilen sandallar gark edilmiştir (batırıl- etmiş, muvaffak olamamıştır. Düşman tayyareleri hastahane
mıştır). Bir sefine-i nakliye karaya oturtulmuştur. Karada ileri bulunduğu(nu) tahmin ettikleri Gelibolu şehri üzerine bomba-
kıtaâtımız Sığındere mansabındaki düşmana muvaffakıyetle bir lar atmışlardır. Ahaliden bir kadın maktul, bir çocuk ağır mec-
ruh olmuş ve Çanakkale kasabası “endirekt” gemi ateşiyle bom-
baskın yaparak düşman firar etmiş ve kurtulabilenler gemilere bardıman edilmiştir. Maydos (ve) Gelibolu’nun saha-i harekât
alınmıştır. Düşman bugün de Arıburnu, Seddülbahir, Kumkale ile hiç münasebeti olmadığı gibi bizzat Çanakkale kasabasının
civarında sahilden ilerlemeğe muvaffak olamamıştır.
dahi bombardımanına bir sebeb-i askerî yok idi.
Geç vakit torpidolar Boğaza girmeğe çalışmışlar (ise de) ric‘ate
“Firar eden düşmandan birçok silah ve mühimmat ele mecbur olmuşlardır. Seddülbahir’deki kıtaâtına ateş eden Ana-
geçirilmiştir”
14 Nisan (27 Nisan 1915) – Düşman bugün sefâin-i harbiyesiy- dolu bataryalarımızı men‘ için büyük sefâin-i harbiye bilâ-mu-
le Boğaz’a (karşı hiçbir) teşebbüs yapmamış, yalnız ihraç nikâtı- vaffakıyet uzun müddet ateş etmişlerdir. (…)
nı himayeye mecbur bırakılmıştır. Bugün düşman Arıburnu
civarında çıkardığı lâ-ekall (en az) dört livâ (tugay) kadar bir “200 düşman denizde boğuldu”
21 Nisan (4 Mayıs 1915) – Düşmanın bizzat Kabatepe’ye ihraç
kuvvetle ilerlemeğe teşebbüs etmiş ve bu suretle kıtaâtımızın teşebbüsâtı akîm kalmış, bu esnada ikiyüzü mütecaviz düşman
taarruzuna uğramıştır. Bugün akşama kadar devam eden kanlı askerinin denizde boğulduğu görülmüştür. Arıburnu cephesi-
muharebât neticesinde düşman azîm zâyiât vererek ric‘ate mec- ne çıkan yeni kıtaât ilerlemek istiyordu. Fakat bunlar da evvel-
bur olmuştur. Ric‘at esnasında düşman kıtaâtı birkaç defa beyaz kiler gibi tecrübe kazanarak ihraç noktasına çekilmiş ve orada
bayraklarla vakit kazanmak ve kıtaâtımızı ansızın ateşe tutmak kalmıştır; akşama doğru Agamemnon zırhlısı, vâzıhan görülen
hilesini yapmışlar ise de maksatlarına nail olamayarak tekrar ih-
raç mahalline ve gemi ateşlerine kadar firar etmeğe ve kısmen muhtac-ı tamir dört yara ile Bozcaada’ya doğru yavaş yavaş seyr
kayıklarla çekilmeğe mecbur olmuşlardır. Bu esnada düşman- ediyordu. (…)”
dan birçok esliha (silah) ve mühimmat iğtinâm olunmuştur Sabah, 11.05.1915

232