Page 108 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
DIŞ TABYALARIN ÇANAKKALE
BOMBALANMASI İkdam, 19 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Bugün şayan-ı tebliğ bir vak‘a olmamıştır”

Zaferden bir gün önce
18 Mart Zaferinden bir gün önce yayınlanan “Tebliğ-i Resmî”:
“4 Mart 1331 (17 Mart 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ
olunmuştur:
Bugün muhtelif darü’l-harekatlarda şayan-ı tebliğ bir vak‘a olmamıştır.”

“Türkler bir karış bile geri çekilmedi”
“Çanakkale, Muzafferen Müdafaa Ediliyor” başlıklı haber şöyledir:
“Viyana 16 Mart – Çanakkale’nin muzafferen müdafaasından bahs eden
Fraye Prese gazetesi, Osmanlı müdafilerini, gece gündüz yağan mermi
yağmurlarına rağmen ibraz ettikleri sebat-ı kahramânâneden dolayı
tebrik ediyor ve Osmanlı askerinin hâk-i pâk-i vatanı müdafaa ettiği
zaman bir karış bile geri çekilmediğini lisan-ı takdir ile ilave eyliyor.
Bundan sonra gazete, (…) demektedir ki: ‘… İstanbul’un zabtından
–mümkün olduğu farz edilse bile– ne gibi netâyic tevellüd edeceğini
şimdiden Rusya ile İngiltere arasında başgösteren ihtilaf, kâfi derecede
ihsas ve irae eylemektedir.’”

“Bombardımandan vazgeçecekler mi?”
Sabah’ın aynı başlıklı haberi: “Atina gazatelerinin neşriyatına göre,
Müttefikler Çanakkale bombardımanından bir faide hâsıl olmadığını
ve karaya asker ihraç edilmedikçe Boğaz istihkâmlarının zabtı(nın)
mümkün olamadığını gördükleri cihetle, bombardımanı bi’t-ta‘til
veyahut vakt-i âhara ta‘lik etmişlerdir.”

“Torpil hattı bir kat daha takviye edildi”
“Boğaz İstihkâmâtının Takviyesi” başlıklı haberde şunlar vurgulanır:
“Yine mezkur gazetelerin yazdığına göre, Boğaz her gün daha ziyade
takviye edilmekte ve gün geçtikçe düşman donanmalarının Boğaz’dan
mürûr edebilmeleri ihtimali azalmaktadır Muktedir mühendislerin riyâseti altında istihkâmlarda gece-gündüz çalışılmakta
olduğu gibi, torpil hattı da bir kat daha takviye edilmiştir. Boğaz’ın bazı mahallerinden büyük sefâin-i harbiyenin mürûru fennen
gayr-i mümkün add ediliyor.”
Tasfir-i Efkâr, 18.03.1915

“Daha önce İngilizler danışmanlık yaptığı için savunma tertibatı
tamamıyla değiştirildi”
İkdam, (Noye Fraye Prese) gazetesinden şu yorumu nakleder: “… Evvelce
Hükümet-i Seniyye’(nin) hizmet-i bahriyesinde (bahriye hizmetinde)
müstahdem İngiliz heyeti, Çanakkale’deki tertibattan bazılarına vâkıf
bulundukları cihetle, muharebenin ilanından sonra tertibat-ı mezkûre
esastan tebdil olunmuştur (değiştirilmiştir). Fransızlarla İngiliz sefâin-i
harbiyelerinin toplarının himayesi altında karaya bir miktar asker
ihracına teşebbüs ettikleri takdirde, bu askerlerin, kıtaât-ı Osmaniye’nin
savlet-i şîrânesi (aslanca saldırısı) karşısında ezileceğinde şüphe yoktur.”
İkdam, 17.03.1915

Çanakkale, “Şan ve Şeref Müsabakası”dır
İkdam’da yer alan ve Osmanlı Heyet-i İstihbariyesi’nden gelen Çanakkale muhabirinin mektubu şöyledir:
“… Düşman sefâini olanca çılgınlığı ile ve bütün kuvvetiyle istihkâmâta cehennemî bir mermi yağmuru yağdırıyor.
Fakat buna mukabil o kadar kahramânâne, o kadar maharetkârâne bir mukabele görüyor ki azim bir dehşet ve heyecan
ile enginlere firar ediyor. Bir gece hücuma teşebbüs edecek olsa müteyakkız topçularımızın dehşet-nâk mukabeleleri
muvâcehesinde düçar-ı hasar ve ziyan olarak geriye dönüyor. Doğrusu burada bütün sunûf-ı askeriyenin gösterdiği
yararlığı ve merdâne varlığı, en küçük neferden en büyük kumandanına varıncaya kadar umumun aheng-i hareketi bütün
Osmanlıların kemal-i iftihar ile herkese ibraz edebileceği bir şan ve şeref müsabakasıdır. Gün geçmez ki her sınıf askerin,
değil vazifelerini yapmış olduklarına, belki vazifelerinin fevkinde harikalar gösterdiklerine dair haberler alınmamış olsun…”

Ametist hasar-zede
“Basiret ve Teyakkuz Neticesinde Düşmanın Planları” haberi: “Berlin 17 Mart (K) – Çanakkale bombardımanına iştirak
eden (Ametist) nam İngiliz kruvazörünün Osmanlı bataryalarından atılan obüslerle pek büyük haşarata uğradığı ve mezkur
kruvazöre artık kaybolmuş nazarıyla bakıldığı Cenevre’den (Lokal Ancayker) gazetesine gönderilen bir telgarafta bildiriliyor.
Mezkur telgrafta, Çanakkale sahilinDeki bataryalara kumanda etmekte olan zabitanın basiret ve teyakkuzu neticesinde
düşmanın bütün planları(nın) boşa çıktığı ilave olunuyor.”
İkdam, 19.03.1915

108