Page 278 - Basında Çanakkale Zaferi 1915
P. 278
Basında
ALMAN DENİZALTILARI ÇANAKKALE
ÇANAKKALE BOĞAZI’NDA Tasfir-i Efkâr, 2 Haziran 1915
ZAFERİ
1915-1916
“Eğer bazı tahte’l-bahrler Cebelitarık Boğazı’nı geçmeğe muvaffak olmuşlarsa niçin diğerlerinin de
onları takip edebildiğini kabul etmemeli?”
“Tahte’l-bahrler Adriyatik’ten mi, Kuzey Denizi’nden mi geldi?”
“Tahte’l-bahr Endişesi” başlıklı haber şöyledir: “Berlin 29 Mayıs –
Bal’den Berliner Tagblat’e bildiriliyor: Paris’te münteşir Jurnal gazetesi
Çanakkale pîşgahında (önünde) Alman tahte’l-bahrleri görünmesinden
bahisle neşrettiği bir makalede ‘Bu tahte’l-bahrlerin Adriyatik’ten mi,
yoksa Kuzey Denizi’nden mi? geldiklerini’ sormaktadır. Tahte’l-bahrler
her halde filonun harekâtını işkâl etmektedir (zorlaştırmaktadır)…”
Sabah, 31.05.1915
“Tahte’l-bahrler Düşmanın Kuvve-i Ma‘neviyesini Kırıyor”
Tasfir-iEfkâr’ın aynı başlıklı haberi şöyledir: “Lugano 30 Mayıs – Tahte’l-bahrlerin Çanakkale
önündeki muvaffakıyâtı (başarıları) Müttefiklerin kuvve-i ma‘neviyesini son derece
kesretmiştir (kırmıştır).”
“Cebelitarık Boğazı’nı bazı tahtelahirler geçmişse, onları diğerleri de takip edebilecektir”
Tasfir-i Efkâr, “Acı İtiraflar / İngilizler de nedamet ve pişmanî ” başlığıyla İngilizlerin
tahte’l-bahr korkusuna yer veriyor: “Manchester Gardiyan gazetesi diyor ki: Müttefikînin
(Müttefiklerin) düçar oldukları zâyiat-ı vahimeye (büyük kayıplara) Alman tahte’l-bahrlerinin
faaliyetine binaen ya süratle ilerlemek veyahut Çanakkale harekâtından feragat eylemek
zaruridir. Düşmanın Çanakkale’deki harekât-ı bahriyesi (deniz harekâtı) müttefikînin
harekât-ı berriyesine (kara harekâtına) nispeten pek büyük bir sür’atle ilerlemektedir. Ta’bir-i
sahihi ile müttefikîn kat’iyen ilerlemeye muvaffak olamamışlardır. Cebelü’t Tarık’tan birkaç
tahte’l-bahr geçebildikten sonra diğerlerinin aynı tariki takip etmeyecekleri iddia olunabilir
mi? Bineaenaleyh tehlike pek büyüktür...”
Tasfir-i Efkâr, 01.06.1915
“Tahte’l-bahrler, düşman gemilerinin
Boğaz hakimiyetine son verdi”
“Alman Tahte’l-bahrleri ve Çanakkale’deki Müttefikîn Donanması”
haberi özetle şunu vurguluyor: “… İngiliz ve Fransız sefâin-i harbiyesi
için bundan sonra Boğazlar haricinde emniyet-i kâmile ile hareket
etmek imkanı azalmıştır. Hele Alman tahte’l-bahrleri adetlerini
büsbütün artıracak olursa o zaman düşman zırhlıları için Çanakkale
civarından savuşup gitmekten başka çare kalmaz. İhtimal ki bu netâyici
(neticeleri) de yakında idrak etmek bahtiyarlığına nail olacağız.”
Tasfir-i Efkâr, 04.06.1915
Alman tahte’l-bahri, alkışlarla İstanbul’da
İkdam, “Tahte’l-bahrin Dersaadet’e Muvâsalatı” manşeti attığı haberinde,
“Adalar Denizi’nde ve Çanakkale karşısında pek meşkûr (teşekküre değer)
faaliyetler gösteren tahte’l-bahrlerden birisi, tüm ahalimizin minnettar
alkışları arasında İstanbul’a, limanımıza vürûd etmiştir (gelmiştir)” diyor.
İkdam, 05.06.1915
“Alman Tahte’l-bahrleri Çanakkale’ye Kadar Nasıl Gelebildi?”
Tasfir-i Efkâr, tahte’l-bahrlerin, Almanya’dan hangi güzergahı takip ederek Çanakkale’ye geldiğini okuyucularına harita
üzerinde gösteriyor:
Fotoğraf altı yazısı – Üst: “Alman Bahriyesi Başkumandanı olup muharebe-i hâzırada iktidar ve cür’eti ile İngiliz Bahriyesini
ihâfeye muvaffak olan Amiral (von İgenehol)” ve “Alman Bahriyesinin terakkiyât-ı hâzırasını temin hususunda hidemât-ı
fevkaladesi sebkt eden Bahriye Nazırı Amiral (von Tirpıç)”
Fotoğraf altı yazısı - Alt: “Alman tahte’l-bahrlerinin Şimal Denizi’nde üssü’l-bahrîlerini teşkil eden (Vilhelmshafn) Limanı’ndan
Çanakkale Boğazı’na kadar hangi tariki takip eyledikleri ve ne kadar mesafe kat‘ ettiklerini gösterir harita.”
“Yukarıda ortadaki resim, son sistem bir Alman tahte’l-bahrinin dalgalı havada sath-ı bahrde seyr ü hareketini irâe
eylemektedir” diye başlayan haberde, şu cümleler dikkat çekicidir: “… Fakat bizim pek de anlayamadığımız bir şey varsa, o da
Alman tahte’l-bahrlerinin Şimal Denizi’nden kalkarak Çanakkale’ye kadar gelmiş olmasından dolayı İngilizlerin pek ziyade
izhar-ı hayret eylemekte bulunmalarıdır. Alman tahte’l-bahrlerinin gösterdiği bu cür’et ve gayret, nihayet tahte’l-bahrcilikte
geri kalmış birtakım küçük devletlerin hiss-i takdir ve hayretlerini mucib olabilirdi; fakat İngilizler gibi düvel-i sairenin
tahte’l-bahr sefâin inşaatındaki terakkiyâtını bittabi‘ kemal-i dikkatle takip eyleyen bir milletin, Alman tahte’l-bahrlerinin
seyahat-ı vâkıasını harikulade bir macera-yı bahrî gibi telakki eylemesi oldukça şaşkınlık eseridir…”
Tasfir-i Efkâr, 02.06.1915
278