Page 272 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
KARA ÇANAKKALE
SAVAŞLARI The Illustrated London News, 29 Mayıs 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Osmanlı Cenerali, talep üzerine İngiliz cesetlerini defn için dokuz saatlik bir mütareke vermişti”

“Düşman mevzilerinin merkezini ele geçirdik,
“İngiliz ve Fransızlar galiba geri çekilmek fikrindeler”
Gazetenin “Vaziyet-i Umûmiye-i Harbiye” köşesindeki yorumu, ilk defa
düşmanın çekilmesinden bahsetmektedir: “Çanakkale darü’l-harbinde
Gelibolu Şibh-i Ceziresi’nde kaç gündür bir sükûn-ı nisbî vardı.
Dün Arıburnu’nda şiddetli bir muharebe vukua gelmiş ve kahraman
askerlerimiz düşman mevâziinin (mevzilerinin) merkezine tesadüf
eden kuvvetli ve müstahkem siperlere taarruz etmişlerdir. Dilaver
kıtaâtımızın icra eylediği şedîd ve gayr-i kâbil-i tevkîf süngü hücumları
müntic-i muvaffakıyet olarak kuvve-i ihraciyenin siperleri zabt edilmiş
ve bu mevzilerin düşmana karşı istimal edilmek üzere derakap ihzar
ve tahkimine başlanılmıştır. (…) Düşmanın bu mütevâlî itirafâtından
anlaşılıyor ki, otuzdört günden beri binlerce can telef ettikleri halde
ilerlemeğe muvaffak olamadıklarını görüp anlayan İngiliz-Fransızlar
galiba artık Çanakkale’de icra-yı harekâttan vazgeçmek fikrindedirler
ve uğradıkları fazla zâyiâttan, gördükleri savletkâr müdafaadan,
düçar oldukları tâkat-ı berendâz müşkilattan bâhis neşriyât-ı
mütevâliyeleriyle Çanakkale’yi zapt etmek teşebbüsünün imkansızlığına
efkâr-ı umûmiyeyi ihzar etmek istiyorlar. (…)”
Tasfir-i Efkâr, 30.05.1915

“Sandaldaki askerler Kabatepe’yi takviyeye gidiyor”
Fotoğraf altı yazılar: “Büyük Savaş’ın bütün operasyonları
içinde en çok tartışılanı: Çanakkale Boğazı saldırısı / Queen
Elizabeth Çanakkale Boğazı’nda / Donanma ateşi altında çekilen
sandallar: Karaya ayak basan kısım, Kabatepe yakınlarındaki
Avusturalyalıları takviye etmek için gidiyor / Helen Burnu
yakınındaki köprüyü geçmek için hareket eden bahriye tugayı.”
The Illustrated London News, 29.05.1915

“Arıburnu’ndaki merkez mevzilerini geri alamadılar”
“Tebliğ-i Resmî: 17 Mayıs 331 (30 Mayıs 1915) tarihiyle
Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ olunmuştur:
1- Çanakkale cephesinde dün Arıburnu’ndaki düşman,
merkezinden zabt ettiğimiz siperleri tahkim ettirmemek için
ateşleriyle hayli çalışmış ise de neticesiz kalmıştır.
Seddülbahir mıntıkasında düşman 9 Mayıs tarihinde uğradığı
pek azîm telefâtın ikmaliyle meşgul görünüyor.
Boğaz’da Anadolu bataryalarımız dün Seddülbahir’deki
düşman kıtaâtına müessir endahtlar icra etmiştir...”

“Düşman siperlerini, düşmana karşı kullanıyoruz”
“Çanakkale’deki Yeni Muvaffakıyetlerimiz” başlıklı haber
şöyledir:
“Çanakkale 16 Mayıs – [Rumeli mıntıkası muhabirimizden] Bu sabah (dün)
düşmandan zabt edildiğini bildirdiğim siperler düşmana karşı kemal-i muvaffakıyetle
kullanılmaktadır. Topçularımız, düşmanın Seddübahir’deki mevâki‘ine (mevkilerine)
büyük muvaffakıyet ile ateş etmişlerdir. Tayyarelerimiz bomba atmışlardır.”

“İngilizler, cesetlerini toplamak için 9 saatlik ateşkes istedi”
“Ulüvv-i Cenaba Karşı Nankörlük” adlı haber, düşmanın, cesetlerini toplamak için
istediği izni nasıl kötüye kullandığını gösteriyor:
“Çanakkale harekâtını idare eden Osmanlı Cenerali, İngilizler tarafından vâki olan
talep üzerine, İngiliz cesetlerini defn için dokuz saatlik bir mütareke vermişti. Kıtaât-ı
Osmaniye için hiçbir lüzum ve mecburiyeti tazammun etmeyen şu muamele-i
lütufkârane bîtaraf memleketlerin birinin payitahtındaki İngiliz memurunca bizim
nev‘an-mâ zaafımız gibi tefsir ve izah olundu. Efkâr-ı umûmiyenin bu gibi hud‘alara
(hilelere) kanmamış olduğu bedîhî (açık) ise de ordu rüesamızın müsaedât-ı
âlicenâbânelerini (reislerimizin yüce gönüllü izinlerini) tahrif suretiyle İngilizler
tarafından irtikap olunan (işlenen) adiliği efkâr-ı umûmiyeye vaz‘ etmek (kamuoyuna
göstermek) isteriz.”
Sabah, 31.05.1915

272