Page 130 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
18 MART ÇANAKKALE
ZAFERİ Tasfir-i Efkâr, 23 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“(Goluva) zırhlısı da sahil bataryalarının ateşiyle düçar-ı hasar olarak saff-ı harpten çıkmıştır”

Mavro Adası’nda Goluva karaya oturdu
“Tebliğ-i Resmî” bir Fransız zırhlısının karaya oturduğunu bildiriyor: “9 Mart 1331 (22
Mart 1915) tarihiyle Karargâh-ı Umûmî’den tebliğ olunmuştur: Çanakkale’de sükunet
vardır. [Mavro] adasında bir Fransız zırhlısı [görünüşe nazaran Goluva] karaya
oturmuştur. ‘Mavro’ adası, Bozcaada’nın şimalinde gayr-i meskun ufacık bir adadır.”
Tasfir-i Efkâr, 23.03.1915

Topçular, Ametist’i de vurdular
Sabah gazetesi Osmanlı Heyet-i İstihbariyesi’nden gelen haberinde, yeni bir gelişmeyi
duyuruyor:
“Mahallî gazeteleri Bozcaada’dan istihbar ediyor: Ametist kruvazörüne yirmi iki mermi
isabet etmiş ve bunların üçü su kesimine isabet ettiğinden kruvazörü tamir edilemeyecek
derecede hasara uğratmıştır. Yirmi sekiz maktul ve o kadar da mecruh vardır. İki büyük
harp sefinesi ağır hasarâta uğrayarak Malta’ya azimet etmiştir.”
Sabah, 23.03.1915

Bir hasar da Triumph’ta
Gazetenin “Cihad-ı Ekber” bölümünde, Osmanlı Heyet-i İstihbariyesi’ne dayanılarak verilen
haber şöyledir: “Atina’dan bildiriliyor: Triumph nam hat sefine-i harbiyesi onyedi defa
muharebeye iştirak etmiş ve iki bin mermi atmıştır. Kendisine ondört defa isabet vâki‘ olmuş ise
de hasarâtı azim değildir ve insanca zâyiâtı da azdır. Bir Mart’ta onbeşlik bir mermi top kalesine
isabet etmiş, fakat vaktinden evvel patladığı için yalnız bir kişi telef olmuştur.”
Sabah, 23.03.1915

İngilizler: “İhtimal ki bir torpile çarparak batmıştır”
“Çanakkale’deki Muzafferiyetimizi Müeyyid İngiliz ve Fransız Tebligat-ı Resmiyesi”
başlıklı haberde, Fransız ve İngilizlerin, 18 Mart’ta uğradıkları ziyanı dakika dakika
şöyle verdikleri anlatılıyor:
“Berlin 20 Mart – Londradan iş‘âr olunuyor: İngiliz Bahriye Nezaretinin neşrettiği
bir tebliğ-i resmîde deniliyor ki: ‘Evvelki gün sabahleyin İngiliz ve Fransız filoları
Çanakkale istihkâmlarına karşı umûmî bir taarruz icrasına teşebbüs ettiler. Kilitbahir
ve Namazgah istihkâmları muhacim-i sefâinin ateşine kemal-i şiddetle mukabele ettiler.
Sefâin-i harbiyemize muharebe esnasında pek çok defa mermi isabet eyledi. Ba’de’z-
zuhr (öğleden sonra) saat bire doğru (Vancens) ve (Macestik) zırhlıları, Boğaz’da hasara
uğrayan sefâinin yerine kaim olmak üzere mahall-i harbe şitâb ettiler. Fransız filosu Boğaz’dan çıkmakta iken (Bove) zırhlısı bir
sâbih torpile çarparak işti‘âl etmiş ve üç dakika zarfında batmıştır. Saat ikiyi yirmi altı dakika geçerek sefâin-i harbiye istihkâmlara
karşı taarruzlarını tekrar etmişlerdir. Bu esnada torpil taharri gemileri hal-i faaliyete giriyorlardı. (Irrezistibıl) saat dördü dokuz
dakika geçerek saff-ı harbten çekilmiş ve saat beşte –ihtimal ki bir torpile çarparak– batmıştır. Kezalik sâbih (yüzen) bir torpile
çarpan (Ocean) zırhlısı da aynı akibete uğramıştır. Bu iki sefinenin taifesi kurtarılmıştır. (Goluva) zırhlısı da sahil bataryalarının
ateşiyle düçar-ı hasar olarak saff- harpten çıkmıştır. (Infleksibıl)ın baş tarafına büyük bir mermi isabet eylemiştir.’
İngiliz tebliğ-i resmîsi ber-veçh-i bâla gark olan üç sefinenin cereyanın sürüklediği torpillerle batmış olduklarını ilave ediyor.”
Tasfir-i Efkâr, 22.03.1915

Zaferi getiren büyük çaplı toplar, son âna kadar gizli tutuldu
Tasfir’in özel muhabiri Âgâh, “Muhabirimizin Telgrafnamesi” başlıklı haberde önemli bir
gerçeği duyurur:
“Çanakkale, 8 Mart – 5 Mart’tan mukaddem düşmanın bera-yı keşf (keşif için) icra ettiği
ehemmiyetli-ehemmiyetsiz muharebelerde, mevkilerini bildirmemek için endahta (atışa)
iştirak etmeyen bataryalarımız ile ahîren yeniden ta‘biye edilip şimdiye kadar gizli tutulan
büyük çaplı toplarımız bu muharebede pek büyük bir hizmet ifa etmişlerdir. Düşman
zırhlılarının yekdiğerini takiben ve pek az bir zamanda gark olmalarının esbâbı, bu
yeni bataryalarımızın ateşine maruz kalmalarıdır. Düşman donanmasının, uğradığı bu
muvaffakiyetsizlik üzerine yeni bir taarruz daha icra etmesi muhtemeldir. Mevki-i müstahkem, düşmanın vüruduna muntazırdır.
İngiliz-Fransızlar mecruhlarını (yaralılarını) Bozcaada’da tedavi ediyorlar. Dünkü şiddetli Lodos, batan zırhlıların bazı eşyasıyla
mürettebatının naaşlarını karaya atmaktadır. Düşman o günden beri hâlâ görünmemiştir. Âgâh”
Tasfir-i Efkâr, 22.03.1915

Almanlardan tebrik telgrafları
Çanakkale Zaferine Müttefik Devletlerden tebrik telgrafları gelmeye başlar. Tasfir-i Efkâr, “Almanlar, Silah Arkadaşlarını
Müftehirane Tebrik Ediyorlar!” başlığı altında bunlardan bazılarını okuyucularına duyurur:
“Çanakkale muzafferiyeti, cidden şayan-ı tebrik bir kahramanlık eseri idi. Onun içindir ki, Avrupa-yı Merkezîdeki
dostlarımız da, bu parlak muvaffakıyetten dolayı bizi şayan-ı tebrik bulmuş ve dost devletlerin rical-i resmiyesi canibinden
de birçok tebrik telgrafnameleri keşide edilmiştir. Bu telgrafnameler miyanında en mühim ve kıymettar olanlardan ikisi
de, Almanya İmparatorunun üçüncü oğlu olan Prens Adalbert ile Alman Erkan-ı Harbiye-i Umûmiyesi Reisi Ceneral
Falkhenhaym’dan Başkumandan Vekilimiz Enver Paşa’ya vârid olan telgrafnamelerdir.”
Tasfir-i Efkâr, 23.03.1915

130