Page 100 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

Basında
DIŞ TABYALARIN ÇANAKKALE
BOMBALANMASI Donanma, 15 Mart 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Boğaz istihkâmlarının en açık olanlarını bile öyle kolay kolay susturmak mümkün değildir”

Harbiye Nazırı Enver Paşa, muharebede
Sabah, “Bombardıman Tafsilatı” başlıklı haberinde, “...Geçen Perşembe günü İngilizlerin icra eylediği
ihraç teşebbüsünde Osmanlılar şayan-ı takdir bir şecaat ile harp eylemişler ve İngilizleri zâyiât-ı
vahîmeye düçar etmişlerdir” tespitinde bulunarak, şunları yazıyor: “Düşman bombardımana başladığı
vakitte Kumkale ve Ertuğrul istihkâmâtı ateş açmıştır. Osmanlılar 27 mermi atmışlardır. Bundan
dördü hedefe isabet eylemiştir. Amiral gemisi olduğu söylenen bir düşman gemisi o kadar hasara
uğramıştır ki harp hattından çekilmeğe mecbur olmuştur. Diğer iki sefîne-i harbiye dahi hafifçe
yaralanmıştır. Bombardımandan bir gün mukaddem (önce) Çanakkale’ye azîmet etmiş (gelmiş)
bulunan Harbiye Nazırı Enver Paşa muharebede hazır bulunmuş ve kahramanâne bir soğukkanlılık
ile ateş hattında durmuştur.”

Queen Elizabeth’in ve Osmanlı toplarının aşırtma atışlı topları
“Saros Körfezi Bombardımanı” başlıklı haberden: “Gelibolu tepeleri hedefleri
rü’yete (görmeye) mâni‘ olduğundan (Saros) Körfezinden ancak aşırtma
suretiyle endaht olunabilir (ateş yapılabilir). Bu işi ‘Queen Elizabet’ ismindeki
29.000 tonilatoluk İngiliz dirednotu deruhte eylemiştir. Mezkur dirednotun
ağır topları 38 santimetreliktir. Endaht mesafesi azim (büyük) olduğundan
ancak bu gibi toplar kullanılabilir. Şimdiye kadar vârid olan haberlere nazaran
bu teşebbüsün neticesi gayet cüz’i olmuştur. Bilakis Osmanlı bataryaları –
aşırtma endahtlı toplar ile olsa gerektir– düşman sefinesine isabet ettirip
bunları oldukça düçar-ı hasar eylemiştir. Aşırtma endahtlı topların müteharrik
hedeflere isabet ettirmesi gayet müşkildir. Lakin İngiliz sefinesi dahi aşırtmalı
endahta mecbur olduğundan hal-i tevakkufta bulunmuş olmalıdır. Binaenaleyh Osmanlıların vazifesi
kolaylaşmış ve netice-i mezkûre hâsıl olmuştur. İngilizler elim inkisar-ı hayale uğramışlardır...”
Sabah, 15.03.1915

“Boğaz istihkâmlarının en açık olanını bile
kolay kolay susturmak mümkün değildir”
“Düşmanlarımız Hücum Ederken, Kahramanlarımız
Müdafaa Eylerken” başlıklı haberiyle farklı bir habercilik
yapan Tasfir-i Efkâr, haberini fotoğraflarla da süsler.
Fotoğraf altı yazıları şöyledir: “Kahraman askerlerimiz,
mahfûziyetleri sayesinde pek müessir ateş icra edebilen
obüs toplarıyla müdafaa ederken / Düşmanlarımız en
büyük dirednotlarından biriyle Çanakkale istihkâmlarına
ateş püskürürken.”
Haberde ise şu hususlar öne çıkıyor: “Eğer düşmanlarımız
bahsettikleri muvaffakıyetleri bihakkın ihraz (elde) ettiler
ve o muvaffakiyâtta devam eylediler ise nasıl oluyor da hâlâ
Boğaz’ın haricî (dış) istihkâmlarının en ileride olanlarını
bombardıman eylemekle meşgul bulunuyorlar? Yalnız
şu cihet, yani düşman sefâininin elan ‘Seddülbahir’le
‘Kumkale’ye karşı vakit vakit ateş eylemesi de gösteriyor
ki, Boğaz istihkâmlarının en açık olanlarını bile öyle kolay
kolay susturmak mümkün değildir. (…) Onlar yukarıdaki
resimde gösterdiğimiz veçhile, büyük sefineleri, cesîm
(koca) topları ile Çanakkale’ye karşı ateş püskürmekte
devam eylesinler, bizim de kahraman, fedakâr askerlerimiz,
kalplerindeki imanın bahş eylediği metanet ve azim ile,
pek müessir ateşli toplarıyla müdafaa(ya) devam ettikçe biz
Darülhilafe (Hilafet Merkezi) sakinleri müsterih ve sakin
avâkıb-i ahvale intizar edebiliriz
Tasfir-i Efkâr, 16.03.1915

Düşman Kudurmuş…
Çanakkale deniz savaşlarının en şiddetli günlerinde yayınlanan 15 Mart 1915 tarihli Donanma dergisinin kapağı, Çanakkale
Savaşlarının ülke için önemini oldukça güzel bir çizimle özetler. Bir deniz kıyısındaki, minaresi yıkık, harap olmuş köyün
ahalisi, yediden yetmişe kıyıya toplanmış, Osmanlı gemilerine, uçaklarına bakarak dua etmektedirler… Osmanlı ordusunun
Çanakkale savunmasının herkes için ölüm-kalım meselesi olduğunu çok güzel yansıtan bir resimdir bu…
Öte yandan aynı derginin içinde Çanakkale cephesi hakkında ayrıntılı bilgiler de yer alır:
Resim altı şöyledir:
“Düşman kudurmuş: Merdâne müdafaasıyla tarih-i âleme (dünya tarihine) kaydolunan Çanakkale’den bir hatıra”
Donanma, 15.03.1915

100