Page 516 - Basında Çanakkale Zaferi 1915

DÜŞMANIN
Basında
ANAFARTALAR’DAN ÇANAKKALE
ÇEKİLMESİ Tesvir-i Efkar, 21 Aralık 1915
ZAFERİ
1915-1916

“Sevinçli haberin yayılması üzerine şehrimiz derhal sancaklarla donatılmış
ve fenerlerle aydınlatılarak her tarafta şehrâyinler (şenlikler) icra olunmuştur”

Dört gözle beklenen Çanakkale Zaferi’ni gazetelerin
akşam baskısı duyurdu
Tanin’in “Düşmanları Denize Döktük!” başlıklı yorum
haberi şöyledir:
“Düşmanları denize döktük!.. Dün öğleden sonra bütün
İstanbul ağızdan ağıza, kulaktan kulağa berkî (şimşek)
bir sür‘atle yayılan bu büyük müjde ile çalkalanıyordu.
Zaten bir zamandan beri yine kulaktan kulağa fısıldanan
birtakım sözler vardı ve herkes bu âkıbete o kadar
inanmıştı ki dün daha henüz ortada resmî bir haber
neşredilmemişken bütün İstanbul, mutat olan itidal ve
ihtiyatına rağmen, hemen bu müjdeye inanıvermişti.
Nihayet akşam oldu, ortalık karardı; bu aralık bir
taraftan muhtelif yerlerde birtakım tenvirat görülmeğe
başladığı gibi bu büyük müjde sokaklarda da davullarla
ilan ediliyordu. Biraz sonra tebliğ-i resmîyi bekleyen
akşam gazeteleri intişar edince payitahtın her köşesinde
halk gazeteleri kapışmaya başladı. Anafartalar’la
Arıburnu’nda bir tek nefer bile kalmamış, topçumuzun
iki gün mütemadiyen devam eden ateşi altında şaşırıp
kalan düşman aylardan beri tecrübe ettiği süngünün
de parıldamaya başladığını görünce artık kaçmaktan
başka çare kalmadığını anlamış, evvelki gece ve
sabahleyin İstanbul’u da örten sisten istifade ederek
çekilmeğe başlamış. Sis! Düşmanlar ilk taarruzlarında
da bundan istifade etmişler, kaçarken de hep bu sayede
kurtulmuşlardır!
İşte grup grup gazeteler okuyanlar hakikî bir şetâret ve
neşe içinde hep bunları konuşuyorlardı. Seddülahir’de
kalan düşmanın da yakında aynı akıbete uğrayacağından
emin olan halk, daha dün akşamdan artık Çanakkale
meselesinin bitmiş olduğuna hükmediyordu. Şüphesiz bu
ümitte pek haklıdır ve yakında kahraman askerlerimiz
düşmana bu en son darbeyi de indireceklerdir...”
Tanin, 21.12.1915

“İngilizler, Anafartalar’da ve Arıburnu’nda Denize Döküldüler”
Tesvir-i Efkar, aynı başlıklı haberi duyururken şu düşünceleri paylaşıyor:
“Nihayet bütün ümmet-i İslamiye ve millet-i Osmâniyenin Cenab-ı Hakk’tan niyaz ve tazarru eylediği (yakardığı) büyük
ve müteyemmin galebe idrak edildi. Sekiz aydan beri makam-ı muallâ-yı Hilafetin kapılarına musallat olan düşman-ı anûd
(inatçı düşman), kahraman ve fedakâr askerlerimizin tazyikatına (baskılarına) mukavemet edemeyerek dün (Anafartalar)
ve (Arıburnu) mevkilerinden denize döküldü. Vesaitçe pek çok noksanları bulunmasına rağmen, aylardan beri Hudâ-
pesendâne bir gayret ve şecaat ile düşman kuvvetlerini bir adım bile ilerletmeyen şecî‘ (yiğit) ve gazanfer Türk ve Müslüman
askerinin yollar açılıp da her nevi vesait ile teçhiz ve takviye edilince Gelibolu şibh-i ceziresinin mübarek topraklarını
düşmanın levs-i vücudundan tathîre (pis varlığından temizlemeğe) muvaffak olacağına bütün milletin itimad-ı tâmmı,
iman-ı kâmili vardı. Ve işte bu emn ü itmi’nânın sevkiyledir ki düşmanın denize dökülmesine an-be-an muntazır idi. Cenab-ı
Hakk’a şükürler olsun ki bu intizarımız çok sürmedi ve kahraman ordumuz bu zafer-i mübareki me’mûlümüzün fevkinde bir
sür‘atle ihraz eyledi. (…)”
Harita altı yazıları: “(Üstte) Bugünkü Tebliğ-i Resmî’de düşmanın kâmilen denize döküldüğü bildirilen (Anafartalar) ve
(Arıburnu) mevkilerini ve düşmanın bu mevkilerdeki vaziyet-i ahîresini gösterir mufassal harita / (Altta) Gelibolu şibh-i
ceziresinin umumi haritası ile düşmanların sekiz aydan beri yüz binlerce asker feda etmek suretiyle (Anafartalar), (Arıburnu)
ve (Seddülbahir)de işgal eyleyebildikleri sahaların umum şibh-i cezireye nispetle ne kadar dar olduğunu gösterir harita.”

“Dün gece bekçiler mahalle mahalle dolaşarak haberi halka ilan ettiler”
Tesvir-i Efkar, “Büyük Zafer” başlıklı ikinci haberinde “Anafartalar ve Arıburnu’nda tek bir düşman neferi kalmadı”
spotunu kullanıyor ve şöyle yazıyor: “Dün akşam üzeri şehrimizde intişar eden tatlı ve müheyyiç (heyecan verici) bir haber
Anafartalar ve Arıburnu’ndaki düşman kuvvetlerinin mağlup edildiğini mübeşşir (müjdeliyor) idi. (…) Bu şanlı müdafaa
dün netice-i tabiiyesi (doğal neticesi) olan şanlı zafere vâsıl olmuş ve mahalle mahalle dolaşarak davullar bu büyük müjde-i
zaferi halka ilan eyleyen bekçiler, İngilizlerin (Anafartalar) ile (Arıburnu)nda kâmilen denize döküldüğünü İstanbul halkına
ilan eylemişlerdir. Haber-i meserretin intişarı (sevinçli haberin yayılması) üzerine şehrimiz derhal sancaklarla donatılmış
ve fenerlerle tenvir edilerek her tarafta şehrâyinler (şenlikler) icra olunmuştur. İslamiyet’in bu büyük zaferini takdis ve tes‘îd
etmek üzere cevâmi-i şerife (cami) minarelerinin kandilleri de îkad olunmuştu (yakılmıştı). (…) Bütün ehl-i İslam, mesrur
ve müftehir yekdiğerini tebrik etmekte, Cenab-ı Hakk’a arz-ı şükran eylemekte idi. Yakında düşmanlarımız (Seddülbahir)
den de denize dökülerek Çanakkale cephesinde zafer-i kat‘inin istihsali inayet-i Rabbaniyeden me’mûl ve müsted‘âdır
(istenilmektedir).”
Tesvir-i Efkâr, 21.12.1915

516